Αντρέας Μαυρίκιος*
Κάθε χρόνο, στις 2 Φεβρουαρίου, γιορτάζουμε τη Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων, μια ημέρα αφιερωμένη στην αναγνώριση και προστασία των σημαντικών αυτών οικοσυστημάτων. Ως ενεργό μέλος του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών, εστιάζουμε στην ημέρα αυτή, λόγω της σημασίας που στην προστασία των υγροτόπων μας.
Οι υγρότοποι είναι από τα πιο πολύτιμα, αλλά και από τα πιο απειλούμενα οικοσυστήματα στον κόσμο. Αυτές οι οάσεις ζωής συμβάλλουν στην οικολογική ισορροπία και ωφελούν την κοινωνία με πολλαπλούς τρόπους:
- Φιλοξενούν το 40% της παγκόσμιας χλωρίδας και της πανίδας. Οι υγρότοποι αποτελούν σπίτι για πολλά είδη φυτών και ζώων, συμβάλλοντας στη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
- Καθαρίζουν και αποθηκεύουν πόσιμο νερό. Η φύση των υγροτόπων λειτουργεί ως φυσικό φίλτρο, βελτιώνοντας την ποιότητα του νερού και παρέχοντας ποσότητες πόσιμου νερού.
- Προφυλάσσουν από πλημμύρες και ξηρασία. Οι υγρότοποι λειτουργούν ως φυσικές δεξαμενές, απορροφώντας υπερβολικά νερά κατά τη διάρκεια των βροχοπτώσεων και παρέχοντας νερό κατά την περίοδο ξηρασίας.
- Προστατεύουν το έδαφος από τη διάβρωση. Οι ρίζες των φυτών στους υγροτόπους συνδέονται με το έδαφος, προσφέροντας σταθερότητα και προστασία από τη διάβρωση.
- Παρέχουν τρόφιμα και μέσα βιοπορισμού. Οι υγρότοποι είναι πηγή τροφής για πολλά είδη ψαριών, πτηνών και άλλων οργανισμών, συμβάλλοντας στη διατήρηση της τροφικής αλυσίδας.
- Δημιουργούν δροσερούς χώρους στις πόλεις, μειώνοντας τη θερμοκρασία κατά 0,5-3°C. Οι υγρότοποι λειτουργούν ως φυσικοί κλιματιστικοί πόλοι, βοηθώντας στη μείωση της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος.
- Συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, αποθηκεύοντας μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα. Οι υγρότοποι απορροφούν και αποθηκεύουν διοξείδιο του άνθρακα, βοηθώντας στη μείωση του εφέ του θερμοκηπίου.
Στη Κύπρο, υγροβιότοποι είναι:
- – Οι αλυκές Λάρνακας και Λεμεσού.
– Λιβάδια, καλαμιώνες και βάλτοι γύρω από τις αλυκές.
– Οι υδατοφράκτες όπως το φράγμα του Ξυλιάτου, το φράγμα του Ασπρόγκρεμμου, το φράγμα Άχνας, το φράγμα Ταμασού κ.α.
– Λίμνες όπως είναι η λίμνη αυτή της Ορόκλινης, η λίμνη Παραλιμνίου, η λίμνη της Αθαλάσσας κ.α.
– Το φαράγγι της Κακαρίστας.
– Το λιβάδι Φασουρίου.
– Υδροβιότοποι στα βουνά κι άλλες περιοχές.
Η προστασία των υγροτόπων απαιτεί συλλογική δράση και ευαισθητοποίηση. Στη χώρα μας, οι υγρότοποι αποτελούν σημαντικό μέρος του φυσικού μας πλούτου. Ας ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να προστατεύσουμε τους υγρότοπους μας και να διασφαλίσουμε ότι θα συνεχίσουν να παρέχουν τα εκπληκτικά οφέλη τους και για τις μελλοντικές γενεές.
Εκτός από τα οικολογικά οφέλη, οι υγρότοποι προσφέρουν και άμεσα οφέλη στους ανθρώπους. Αποτελούν πολύτιμους πόρους που αξίζει να προστατεύσουμε, καθώς η διατήρησή τους αποτελεί επένδυση στο μέλλον μας. Ωστόσο, αν αγνοηθούν και καταστραφούν, μπορεί να υπάρξουν σοβαρές συνέπειες.
Σε περίπτωση που χάσουμε τους υγροτόπους θα υπάρξουν συνέπειες, όπως:
Απώλεια Βιοποικιλότητας: Η καταστροφή των υγροτόπων θα οδηγήσει στην απώλεια πολλών ειδών φυτών και ζώων που εξαρτώνται από αυτούς για τη ζωή τους.
Επιδείνωση Ποιότητας Νερού: Οι υγρότοποι λειτουργούν ως φυσικοί καθαρτές του νερού. Η απώλεια τους μπορεί να οδηγήσει σε ρύπανση και επιδείνωση της ποιότητας του πόσιμου νερού.
Κίνδυνος Πλημμύρας και Ξηρασίας: Οι υγρότοποι λειτουργούν ως φυσικοί ρυθμιστές του υδροκλίματος. Η απώλειά τους μπορεί να οδηγήσει σε ακραία και μη προβλέψιμα κλιματολογικά φαινόμενα.
Απώλεια Πηγής Τροφής: Οι υγρότοποι παρέχουν τροφή για πολλά είδη ψαριών και άλλων οργανισμών. Η απώλειά τους θα αποστερήσει τους ανθρώπους από μια πολύτιμη πηγή τροφής.
Συνεπώς, είναι επιτακτική ανάγκη να αναγνωρίσουμε την αξία των υγροτόπων και να συνεργαστούμε για τη διατήρηση και προστασία τους. Πέρα από την όποια νομική υποχρέωση μας για προστασία, είναι και δικό μας προσωπικό καθήκον να λαμβάνουμε μέτρα για την προστασία αυτών των πολύτιμων οικοσυστημάτων.
Για να συμβάλλετε στη διατήρηση και προστασία των υγροτόπων, μπορείτε να ακολουθήσετε τα πιο κάτω απλά βήματα:
Εκπαίδευση: Ενημερωθείτε για την οικολογία των υγροτόπων και τη σημασία τους για το περιβάλλον.
Συμμετοχή σε Εθελοντικές Δράσεις: Συμμετέχετε σε εκστρατείες καθαρισμού και διατήρησης των υγροτόπων στην περιοχή σας.
Διατήρηση του Υγροτόπου: Ακολουθείτε τις υποδείξεις και τις πινακίδες στους υγροτόπους για τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος.
Αποφυγή Ρύπανσης: Μειώστε τη χρήση πλαστικών και αποφύγετε τη ρύπανση του νερού με καθαρή διαχείριση των απορριμμάτων σας.
Υποστήριξη Οργανώσεων Προστασίας του Περιβάλλοντος: Στηρίξτε το έργο των οργανώσεων που επιδιώκουν την προστασία των υγροτόπων.
Η προστασία των υγροτόπων απαιτεί την ενεργό συμμετοχή όλων μας. Ας φροντίσουμε να διασφαλίσουμε ότι αυτά τα πολύτιμα οικοσυστήματα θα παραμείνουν ζωντανά και θα κληρονομηθούν από τις μελλοντικές γενεές.
Ζούμε ήδη τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στον τόπο μας σε έντονο βαθμό. Ας αλλάξουμε συνήθειες και ας καταστούμε συνεπείς και προστατευτικοί προς το περιβάλλον που θα μας φιλοξενεί για μια ζωή.
*Μέλος της Κεντρικής Επιτροπής
Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών
Υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος Μέσα Γειτονιάς, Λεμεσό