Κέρδη ρεκόρ ανακοίνωσαν για το 2023 οι ρωσικές τράπεζες, οι οποίες ωφελήθηκαν από την αυξημένη ζήτηση για κρατικά επιδοτούμενα στεγαστικά δάνεια, καθώς και από την έκρηξη στη χρηματοδότηση για την αγορά περιουσιακών στοιχείων, που πωλούνται από δυτικές εταιρείες που φεύγουν από τη χώρα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ρωσικής Κεντρικής Τράπεζας (CBR), παρά τις αυστηρές διεθνείς κυρώσεις που αποσκοπούσαν στην απομόνωση του ρωσικού χρηματοπιστωτικού συστήματος ως τιμωρία για την εισβολή στην Ουκρανία, οι τράπεζές της παρήγαγαν 3,3 τρισ. ρούβλια (37 δισεκατομμύρια δολάρια) το 2023, περίπου 16 φορές περισσότερα από έναν χρόνο πριν.
Η απόδοση ήταν «κάπως έκπληξη», σχολίασε ο Alexander Danilov, επικεφαλής του τμήματος τραπεζικής ρύθμισης στην CBR. Τον Μάρτιο, η ρυθμιστική αρχή είχε εκτιμήσει ότι τα κέρδη θα ήταν πιο μέτρια και μόλις θα «ξεπερνούσαν το 1 τρισ. ρούβλια (11 δισεκατομμύρια δολάρια)».
Οι «αντοχές» της ρωσικής οικονομίας
Τα κέρδη ρεκόρ είναι άλλο ένα σημάδι της σχετικής ανθεκτικότητας της ρωσικής οικονομίας παρά τις προσπάθειες των ΗΠΑ και της Ευρώπης να τη βλάψουν μέσω εμπορικών περιορισμών και άλλων περιοριστικών μέτρων. Την Τρίτη, το ΔΝΤ δήλωσε ότι τώρα προβλέπει ότι η ρωσική οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 2,6% φέτος, διπλάσια από ό,τι αναμενόταν τον Οκτώβριο.
Ένα μεγάλο μέρος του τραπεζικού τομέα της χώρας έχει αποκοπεί από το διεθνές διατραπεζικό σύστημα πληρωμών Swift και έχει ελάχιστη ή καθόλου πρόσβαση στις δυτικές κεφαλαιαγορές ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία .
Δάνεια
Η αύξηση των στεγαστικών δανείων κατά 34,5% ήταν ο κύριος λόγος για την ενίσχυση των τραπεζικών κερδών, λόγω ενός γενναιόδωρου κυβερνητικού προγράμματος τόνωσης που έχει σχεδιαστεί για να τονώσει την καταναλωτική ζήτηση. Τα επιδοτούμενα στεγαστικά δάνεια αντιπροσώπευαν περισσότερο από το ήμισυ των νέων στεγαστικών δανείων.
Το βασικό επιτόκιο της CBR ανέρχεται στο 16% μετά από πέντε αυξήσεις που ξεκίνησαν τον Ιούλιο όταν το επιτόκιο ήταν 7,5%.
Ενώ τα γενικά επιτόκια στη ρωσική αγορά στεγαστικών δανείων είναι περίπου 14%, τα επιδοτούμενα στεγαστικά δάνεια διαμορφώνονται στο περίπου 8% —και 6% για νέες οικογένειες— με τη διαφορά να καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Οι Ρώσοι πολίτες βιάζονταν να συνάψουν στεγαστικά δάνεια είτε λόγω του φόβου ότι το πρόγραμμα δεν θα παραταθεί πέρα από το καλοκαίρι είτε για να επενδύσουν το υποτιμημένο ρούβλι σε ακίνητα, αναφέρει η έκθεση της CBR.
Ένας άλλος παράγοντας που συμβάλλει στην εγχώρια πιστωτική έκρηξη είναι ο δανεισμός σε όσους αγοράζουν περιουσιακά στοιχεία από διεθνείς εταιρείες, οι οποίες είτε έχουν αναγκαστεί να πουλήσουν λόγω κυρώσεων είτε έχουν απαλλοτριωθεί από το κράτος.
Δανειακό χαρτοφυλάκιο
Το συνολικό χαρτοφυλάκιο εταιρικών πιστώσεων των τραπεζών αυξήθηκε κατά περισσότερο από 20% το 2023, με 500 δισ. ρούβλια νέων δανείων να σχετίζονται με συμφωνίες με ξένες εταιρείες που εγκαταλείπουν τη Ρωσία, σύμφωνα με την έκθεση CBR.
«Ο τραπεζικός τομέας φαίνεται σταθερός και δεν βλέπω καμία κόκκινη σημαία αυτή τη στιγμή», ανέφερε στους Financial Times, η Alexandra Prokopenko, στο Carnegie Russia Eurasia, η οποία εργαζόταν στο παρελθόν για την CBR. «Ο κλάδος συσσωρεύει και πάλι χρήματα. Σε περίπτωση που η ρωσική οικονομία αντιμετωπίσει άλλο εξωτερικό σοκ, θα έχει αποθέματα ασφαλείας που μπορούν να αναπτυχθούν – και η κυβέρνηση δεν θα χρειαστεί να ξοδέψει χρήματα για να τη διασώσει».
Πηγή: ΟΤ