Θωμάς Α. Καζάκος*
Τις τελευταίες εβδομάδες, λόγω των επιθέσεων σε εμπορικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα, η Ναυτιλία επανήλθε ξανά στο προσκήνιο των διεθνών και τοπικών Μέσων Ενημέρωσης, γλαφυρά υπενθυμίζοντας έτσι το γεγονός ότι, αποτελεί τον κύριο “Αιμοδότη” του Παγκόσμιου Εμπορίου μεταφέροντας 90% των αγαθών σε παγκόσμιο επίπεδο και κατ’ επέκταση, ότι θα πρέπει να τυγχάνει της απαιτούμενης πολιτικής προσοχής και έμπρακτης στήριξης στην εύρυθμη και απρόσκοπτη λειτουργία της, αφού αναπόφευκτα επηρεάζει τη Διεθνή Οικονομία.
Ολοκληρώνοντας το απερχόμενο 2023 και ατενίζοντας το επερχόμενο 2024, η Κυπριακή Ναυτιλιακή Βιομηχανία διατηρεί σταθερά τις αξιόπιστες υπηρεσίες της προς τον επιχειρηματικό κόσμο και στο ΑΕΠ της Κύπρου με 7%, με χειροπιαστές προοπτικές για ακόμη πιο δυναμική συνεισφορά, παρά τις πολλές προκλήσεις που αντιμετωπίζει, ενώ βρίσκεται σε μία συνεχή διαδικασία προσαρμογής, ενόψει περιβαλλοντικών ρυθμιστικών και παγκόσμιων γεωπολιτικών εξελίξεων.
Συγκεκριμένα, κατά το 2023, παρά το γεγονός ότι η εγχώρια Ναυτιλιακή Βιομηχανία διατήρησε την ανταγωνιστικότητά της, ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία και πιο πρόσφατα, στη Μέση Ανατολή, προκάλεσαν αναταράξεις σε διεθνές επίπεδο, επηρεάζοντας αναπόφευκτα και τον τομέα της Ναυτιλίας.
Πάρα ταύτα, το Κυπριακό Ναυτιλιακό Επιμελητήριο, συνέχισε να επιτελεί σημαντικό ρόλο στη συνεχή διατήρηση της σύγχρονης και δυναμικής Ναυτιλιακής μας Βιομηχανίας, η οποία μπορεί και αντιμετωπίζει με επιτυχία τις διεθνής προκλήσεις και ανταγωνισμό. Ως ακούραστος συνεργάτης και εξειδικευμένος “σύμβουλος” του Κράτους, σε θέματα που άπτονται της Ναυτιλίας, συμμετείχε ενεργά και παραγωγικά στη διαμόρφωση ναυτιλιακής πολιτικής όπου αυτό του ζητήθηκε, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τα νομότυπα συμφέροντα των Εταιρειών-μελών του και την ανταγωνιστικότητα της Κυπριακής Ναυτιλίας ευρύτερα, στην Κύπρο και διεθνώς.
Η Κυπριακή Ναυτιλιακή Βιομηχανία λοιπόν, συνέχισε να αποτελεί σημαντικό τομέα οικονομικής δραστηριότητας στην Κύπρο, ο οποίος τροφοδοτεί αδιάκοπα και αξιόπιστα την Κυπριακή Οικονομία, πολλές άλλες τοπικές Βιομηχανίες και την Κοινωνία ευρύτερα, καθώς μεταφέρει το 98% όλων των πρώτων υλών, αγαθών πρώτης ανάγκης και καταναλωτικά αγαθά στη χώρα μας.
Το πιο σημαντικό ίσως γεγονός είναι ότι, ο τομέας της Ναυτιλίας, διατηρεί σταθερή την εξαίρετη επίδοσή του διεθνώς, αναβαθμίζοντας έτσι την Κύπρο σαν χώρα και ανταγωνιστικό επιχειρηματικό κέντρο καθώς δραστηριοποιείται επιτυχώς ανά τω παγκόσμιο, έχοντας άριστη εικόνα, με την Κυπριακή σημαία να θεωρείται σημαία κύρους και αξιοπιστίας και η Κύπρος ένα διεθνές, μοντέρνο και ανταγωνιστικό ναυτιλιακό κέντρο που προσφέρει πολυάριθμα πλεονεκτήματα και οφέλη στους χρήστες του, τόσο από άποψη ποιότητας και υπηρεσιών, καθώς και οικονομικά οφέλη.
Έμπρακτη αντικατόπτριση της αξιόπιστης και πολύ θετικής εικόνας που χαίρει, εδώ και δεκαετίες, η εγχώρια Ναυτιλιακή Βιομηχανία διεθνώς, ήταν και η πολύ πετυχημένη θητεία στην Προεδρία της Ένωσης Ευρωπαίων Πλοιοκτητών (“ECSA”) και στο Προεδρείο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου (“ICS”) από τους Κύπριους πλοιοκτήτες, κκ. Φίλιππο Φιλή και Θέμη Παπαδόπουλο αντίστοιχα, κατά τα τελευταία πολύ χαλεπά χρόνια για τη Ναυτιλία.
Η Ναυτιλιακή Βιομηχανία, συνέχισε επίσης, να αντιμετωπίζει σαν τρέχουσες προκλήσεις και ως προτεραιότητα για το 2023, τον Πράσινο και Ψηφιακό Μετασχηματισμό της, αλλά και τις διάφορες γεωπολιτικές εξελίξεις. Η Ναυτιλιακή Βιομηχανία παρότι έχει κάνει σημαντική πρόοδο στην προετοιμασία ως προς την εναρμόνιση της με τους διεθνείς και ευρωπαϊκούς περιβαλλοντικούς κανονισμούς, έχει σοβαρούς προβληματισμούς ως προς τη ρεαλιστική εφαρμογή τους. Η περαιτέρω μείωση του σχετικά μικρού περιβαλλοντικού αποτυπώματος της Ναυτιλίας, συνεπάγει τεράστιες επενδυτικές αποφάσεις, ναυτιλιακή χρηματοδότηση και αυξημένα λειτουργικά κόστη γενικότερα. Για την ομαλή μετάβασή της, είναι σημαντικό τα όποια μέτρα λαμβάνονται να είναι βιώσιμα και να έχουν παγκόσμια εφαρμογή, μειώνοντας έτσι τις όποιες δυσμενείς επιπτώσεις και αθέμιτο ανταγωνισμό. Είναι επίσης ζωτικής σημασίας, να βρεθούν τα ασφαλή και κατάλληλα εναλλακτικά καύσιμα και τεχνολογίες, τα οποία δεν είναι ακόμα διαθέσιμα σε επαρκείς ποσότητες και τοποθεσίες παγκοσμίως.
Ώθηση στην Πράσινη Μετάβαση, αναμένεται να δώσει ο τομέας της Τεχνολογίας και ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός που επίσης είναι ύψιστη προτεραιότητα για τις ναυτιλιακές επιχειρήσεις. Είναι ξεκάθαρο, ότι η εφαρμογή νεών τεχνολογικών/ψηφιοποίηση θα φέρει ουσιαστική περεταίρω πρόοδο στις ναυτιλιακές και επιχειρηματικές δραστηριότητες, όπως επίσης ότι είναι απαραίτητη για τη γρήγορη και βιώσιμη πράσινη μετάβαση της Ναυτιλιακής Βιομηχανίας και απανθρακοποίησή της.
Σε κρατικό επίπεδο, ένας από τους κυριότερους στόχους του 2023, ήταν οι προσπάθειες προς την άμεση υλοποίηση του εξειδικευμένου Μονοθυριδικού Ναυτιλιακού Κέντρου Εξυπηρέτησης (One-Stop-Shipping-Centre) στο Υφυπουργείο Ναυτιλίας, το οποίο θα αναβαθμίσει περεταίρω τις παρεχόμενες υπηρεσίες του στην Κυπριακή Ναυτιλιακή Βιομηχανία, σε βαθμό που να ικανοποιούν τις συνεχώς μεταλλασσόμενες λειτουργικές ανάγκες του 11ου παγκοσμίως και 3ου μεγαλύτερου εμπορικού στόλου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, αναμένεται να υλοποιηθεί επίσης και η ολική ψηφιοποίηση/αυτοματοποίηση των υπηρεσιών του Υφυπουργείου Ναυτιλίας ενωρίς μέσα στο 2024.
Επίσης, προχώρησαν οι διαδικασίες για τη δημιουργία της “Ναυτιλιακής Εταιρείας Περιορισμένης Ευθύνης” (Ν.Ε.Π.Ε.) και η οποία, θα βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα της Κυπριακής Σημαίας στη Διεθνή Ναυτιλία, καθώς θα απλουστεύει τις διαδικασίες και το καθεστώς λειτουργίας των Κυπριακών Ναυτιλιακών εταιρειών, ιδιοκτήτες Κυπριακών πλοίων.
Το Κυπριακό Ναυτιλιακό Επιμελητήριο πιστεύει ακράδαντα ότι, η Ναυτιλιακή Βιομηχανία στην Κύπρο παραμένει σαφώς ως ένας από τους ισχυρότερους τομείς της Κυπριακής Οικονομίας και σοβαρός οικονομικός πυλώνας που αναβαθμίζει το γόητρο της Κύπρου σαν χώρα.
Με την πρόσφατη επανεκλογή της Κύπρου στην Κατηγορία “Γ” στο Συμβούλιο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (“IMO”) για ακόμη μια θητεία και ενόψει της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία θα συσταθεί το φθινόπωρο του επομένου χρόνου, καθίσταται επάναγκες όπως η Κυπριακή Κυβέρνηση εντείνει τις πρόσφατες επαφές που έκανε σε σχέση με την διοικητική αναβάθμιση της Ναυτιλιακής Διοίκησης στη δομή της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έτσι ώστε να αντικατοπτρίζεται επαρκώς, η πολυδιάστατη πολιτικό-οικονομική σημασία που παρέχει η Ναυτιλιακή Βιομηχανία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τόσο σε θέματα εμπορίου, αλλά και ενεργειακής και πολιτικής ασφάλειας.
Παράλληλα, και εξίσου σημαντική, αποτελεί η ευκαιρία της σύστασης της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έτσι ώστε η Κυπριακή Κυβέρνηση να διεκδικήσει δυναμικά, ένα σημαντικό χαρτοφυλάκιο μέσω του οποίου, θα μπορεί πρώτα, να συνεισφέρει παραγωγικά και με εμπειρογνωμοσύνη στο πολυσύνθετο έργο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και έτσι, μέσω αυτής της τεχνοκρατικής προσφοράς, να λάβει δικαιωματικά τα μεγαλύτερα δυνατά πολιτικό-οικονομικά οφέλη για τη χώρα μας.
“Βάζοντας πλώρη” για το 2024, απαραίτητη προϋπόθεση για την περαιτέρω ανάπτυξη της Κυπριακής Ναυτιλιακής Βιομηχανίας, είναι η συνεχής και έμπρακτη συμμετοχή του Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου, με τη συσσωρευμένη και πολυσχιδή εξιδεικευμένη τεχνογνωσία των πέρα των 200 ναυτιλιακών και ναυτιλιακά συναφή εταιρειών-Μελών του, με τις 80000 χιλιάδων “ειδικών” που εργοδοτούν στη θάλασσα και στη ξηρά, στη λήψη αποφάσεων ναυτιλιακής πολιτικής από τις κρατικές υπηρεσίες προς τη διατήρηση των υπάρχουσων επιτυχιών της και υλοποίηση νέων βελτιωτικών μέτρων για να διασφαλιστεί έτσι ένα αρκετά ελπιδοφόρο μέλλον με προοπτικές σταθερής, διάφανης και θετικής ανάπτυξης για την Κυπριακή Ναυτιλία.
Το 2024 σηματοδοτεί επίσης 35 χρόνια από την ίδρυσή του Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου το 1989 και αποτελεί σημαντικό σταθμό στη μακρόχρονη ιστορία και πολύπλευρη προσφορά του στην Κυπριακή Ναυτιλία, την Οικονομία και την κοινωνία εν γένει. Ως εκ τούτου, κατά τη διάρκεια του νέου έτους, το Επιμελητήριο θα πραγματοποιήσει διάφορες επαγγελματικές, κοινωνικές και φιλανθρωπικές εκδηλώσεις προβάλλοντας τόσο την αναγνώριση που τυγχάνει η Κυπριακή Ναυτιλία σε τοπικό και διεθνές επίπεδο, αλλά και τη σημαντική συνεισφορά της Κυπριακής Ναυτιλιακής Βιομηχανίας στην Κυπριακή Οικονομία και Κοινωνία, η οποία στέκεται ενωμένη και πιστή στην Κύπρο και την Κυπριακή σημαία, όπως άλλωστε έχει πράξει για δεκαετίες τώρα, “Πλοηγώντας την Κύπρο, διεθνώς”!
Ατενίζοντας αισιόδοξα το 2024 λοιπόν, θυμόμαστε το πανάρχαιο, αλλά ακόμη τόσο σύγχρονο, απόφθεγμα του Θεμιστοκλή στους Αθηναίους, “Μέγα το της θαλάσσης, Κράτος”, ο οποίος με το δικό του συνοπτικό τρόπο αποφαινόταν ότι η κυριαρχία τότε, και η παρουσία σήμερα, μιας χώρας στη θάλασσα, μεταφράζεται ως, “έχουμε γη και πατρίδα, όσο έχουμε πλοία στη θάλασσα”!
*Γενικός Διευθυντής, Κυπριακό Ναυτιλιακό Επιμελητήριο
