Στο κέντρο της Αθήνας ο κόσμος είχε μπει σε γιορτινή διάθεση. Το χριστουγεννιάτικο δέντρο στο Σύνταγμα στόλιζε την κεντρική πλατεία της πρωτεύουσας και επικρατούσε κλίμα θετικό. Τίποτα δεν προμήνυε τα όσα θα ακολουθούσαν.
Νεαρός κόσμος στα Εξάρχεια και τις γύρω περιοχές γιόρταζε τους Νίκους και τις Νικολέτες. Ανάμεσα τους και ο Αλέξης Γρηγορόπουλος, ο οποίος βρισκόταν με τους φίλους του εκείνο το μοιραίο Σαββατόβραδο.
Συζητούσαν για τα σχολεία που θα έκλειναν σε λίγες μέρες, για τις γιορτές και τα δώρα που θα ανταλλάζαν με τις οικογένειες τους, έκαναν πλάκα. Αλλά τα δυνατά τους γέλια σταμάτησε ένας απότομος κρότος. Η σφαίρα από το όπλο του αστυνομικού Επαμεινώνδα Κορκονέα είχε σβήσει το χαμόγελο από το πρόσωπο του 15χρονου Αλέξη για πάντα.
Μέσα σε λίγες μόλις ώρες η λάμψη από τους χριστουγεννιάτικους φωτισμούς του κέντρου αντικαταστάθηκε από φλεγόμενους κάδους και τα γέλια του κόσμου από κραυγές. Το σύνθημα «δολοφόνοι» αντηχούσε πλέον στους δρόμους της πόλης.
Ο Αλέξης θα ήταν σήμερα 30 χρόνων, όπως είναι οι συνομήλικοί του, που βρέθηκαν εκείνες τις μέρες της εξέγερσης του 2008 στις διαδηλώσεις, διαμαρτυρόμενοι για την αστυνομική βία και αυθαιρεσία.
Δεκαπέντε χρόνια μετά συνομήλικοι του Αλέξη Γρηγορόπουλου, τους οποίους συγκλόνισε η δολοφονία του και συμμετείχαν στα «γεγονότα του Δεκέμβρη», όπως συνηθίζεται να τα αποκαλούμε, δεν έχουν ξεχάσει.
Μιλούν στο in και εξηγούν γιατί ο Δεκέμβρης εκείνος θα μείνει ανεξίτηλος στη μνήμη τους. Η γενιά του Αλέξη, που μετά έζησαν τα πέτρινα χρονια των μνημονίων και της απόλυτης εργασιακής ανασφάλειας, μιλούν για «τον αγώνα» «την αίσθηση του ατρόμητου», «τις τρομακτικές ήττες» την «κενή κοινωνία», άλλα και το «συναίσθημα της άγριας χαράς» όταν μαθαίνεις από νωρίς ότι αν πάρεις τη ζωή σου λάθος ή κάποιοι την οδηγήσουν σε δύσβατο μονοπάτι, μπορείς πάντα να στρίψεις το τιμόνι.
«Ήμασταν κομμάτι της Ιστορίας»
Σοφία: «Τον Δεκέμβριο του 2008 δεν φοβόμασταν. Οι αστυνομικοί φοβούνταν, εμείς όχι. Ήμασταν 15 χρόνων, όσο ακριβώς κι ο Αλέξης, και δεν σκοπεύαμε να συγχωρήσουμε κανέναν που εκείνος δεν θα έσβηνε το 15ο κεράκι του. Ήμασταν άτρωτες, κομμάτι της Ιστορίας, είχαμε το δίκιο με το μέρος μας, ήμασταν κυρίως πολύ οργισμένοι – για όσα ξέραμε, μάλλον περισσότερο για όσα δεν ξέραμε, αλλά κάπως καταλαβαίναμε ότι έρχονται.
Σήμερα, είμαστε κιόλας 30, έχουμε πλέον τα διπλά χρόνια. Κι αυτά τα 15 που πέρασαν, ήταν (σαν) οδοστρωτήρας. Φοιτητική ζωή κι ενηλικίωση σε κρίσεις επί κρίσεων, αγώνες, χαρές, πολλές χαρές, αλλά και απογοητεύσεις – μεγάλες, τρομακτικές ήττες. Όσες μείναμε σε αυτή τη χώρα, ζούμε χειρότερα από τους γονείς μας, που αψηφώντας τους βγαίναμε στους δρόμους το 2008. Δουλεύουμε πολύ, πληρωνόμαστε αναντίστοιχα, νοικιάζουμε υπερκοστολογημενες τρύπες, αγοράζουμε ακριβά. Είμαστε κουρασμένα και πλέον φοβόμαστε, φοβόμαστε πολλά και συχνά. Μάλλον γι’ αυτό ο Δεκέμβρης είναι τόσο σημαντικός για μας. Γιατί κάθε χρόνο ξυπνά μέσα μας αυτό το συναίσθημα της άγριας χαράς, γιατί μας θυμίζει ότι κάποτε (όχι πολλά χρόνια πριν, αποκλείεται να είναι κιόλας 15!) ξέραμε ότι η ζωή μας μπορεί να πάει αλλιώς κι εμείς είμαστε αυτές που θα στρίψουμε το τιμόνι».
«Νιώθω μόνη σε μια κοινωνία κενή»
Αμάντα: «Δεκέμβριος ο μήνας των αντιθέσεων. Γιορτές, στολίδια, ζεστά σπίτια, γέλια σε οικογενειακά τραπέζια. Για κάποιους. Για κάποιους άλλους έχει πένθος, λιβάνι, κρύα μάρμαρα, δάκρυα, πίκρα, οργή. Θα ήταν 30 χρόνων όπως εγώ. Αλλά δεν είναι. Γιατί είχε στόμα, είχε μάτια, είχε φωνή. Ίσως είχε και θράσος.»
«Σίγουρα όμως είχε μέλλον και όνειρα που ποτέ δεν έγιναν πραγματικότητα. Τώρα που είμαι 30 νιώθω διχασμένη γιατί ταυτίζομαι μαζί του, αλλά ταυτίζομαι και με τη μάνα του. Και σκέφτομαι πόσα δεν έχω πει, πόσα θέλω να πω και πόσα μπορώ να πω. Σκέφτομαι ακόμα το δικό μου παιδί αύριο πόσα θα θέλει να πει και να κάνει και πώς θα μπορώ να το κρατήσω ασφαλές ώστε να μη μείνει για πάντα παιδί, για πάντα νέος, όπως ο Αλέξης. Και νιώθω μόνη σε μια κοινωνία κενή. Σε ένα κόσμο αντιθέσεων».
Αυτές οι μέρες θα είναι πάντα του Αλέξη
Ελισάβετ: «Νομίζω είναι πολύ δύσκολο να ξεχάσει κανείς την ημέρα που μια ολόκληρη γενιά μεγάλωσε απότομα. Για πολλούς από εμάς το τέλος της αθωότητας ήρθε βίαια, η αποκαθήλωση της αγίας χώρας που με τόσο πάθος μας είχαν μάθει να εξυμνούμε και η απογύμνωση του κράτους μπροστά στα μάτια μας ήταν αναπόφευκτη. Τα γεγονότα των ημερών εκείνων είναι μπερδεμένα στο κεφάλι μου, τα συναισθήματα όμως είναι ξεκάθαρα και ίδια μέχρι σήμερα.
» Ο θρήνος γίνεται οργή, ο λυγμός στο στήθος γίνεται φωνή και συνθήματα και λαχτάρα για εξέγερση όπως τότε. Κάθε Δεκέμβρη απολαμβάνω να τους βλέπω να φοβούνται τη συλλογική μας μνήμη και αν και γνωρίζω πως η γενιά του Δεκέμβρη του 2008 δεν ακολούθησε έναν ενιαίο δρόμο μέσα μου νιώθω πως τους περισσότερους από εμάς, μας ενώνει κάτι που δεν θα αφήσουμε να χαθεί ποτέ. Μέσα στους δρόμους, μέσα στα τραγούδια μας, στους τοίχους της πόλης και τα βιβλία μας, αυτές οι μέρες θα είναι πάντα του Αλέξη και όλων των πλασμάτων που το κράτος δολοφόνησε».
Η αίσθηση της αβεβαιότητας
Γιώργος: «Κάθε 6 Δεκέμβρη έρχεται στη μνήμη μου η εποχή που πήγαινα σχολείο ακόμα και παρότι δεν είχα την αντιληπτική ικανότητα που έχω σήμερα, καταλάβαινα ότι κατι πολύ άσχημο και άδικο συνέβη. Θυμάμαι το μούδιασμα της επόμενης μέρας και την αίσθηση της αβεβαιότητας του τι θα συμβεί από εδώ και πέρα.
Με είχε θλίψει το γεγονός οτι κάποιος που έχει εξουσία και ένα όπλο στο χέρι μπορεί να σκοτώσει ένα παιδί. Πιστεύω και ελπίζω όλοι μας να βγήκαμε πιο ώριμοι και πιο συνειδητοποιημένοι, από την 6η Δεκέμβρη, να γίνει εκείνη η μέρα οδηγός για ένα πιο ελπιδοφόρο μέλλον, ώστε να μην ξαναζήσει καμία γενιά κάτι αντίστοιχο».
«Μας στιγμάτισε σαν γενιά»
Χάτεμ: «Θυμάμαι την 6η Δεκέμβρη του 2008 και τα γεγονότα που ακολούθησαν με κάθε λεπτομέρεια.
»Νομίζω μας στιγμάτισε σαν γενιά. Θυμάμαι τον θυμό, αλλά και την αθωότητα της ηλικίας τότε…»γιατί όμως να το κάνει αυτό ο Κορκονεας;», »μα πως είναι δυνατόν να τον πυροβόλησε εν ψυχρώ; Ήταν απλά ένα παιδί στην ηλικία μας», σκεφτόμουν.
Τώρα που έφτασα 30, η αθωότητα έχει εξανεμιστεί και παράλληλα σκέφτομαι πως στο κοντινό πλέον μέλλον ίσως έχω ένα δικό μου παιδί. Και δυστυχώς δεν έχει αλλάξει τίποτα. Τίποτα όμως. Πριν ένα μήνα δολοφονήθηκε ένα παιδί 17 χρονών. Πέρυσι ο Κώστας Φραγκούλης και πρόπερσι ο Νίκος Σαμπάνης. Αγανάκτηση».