Την τελευταία του πνοή σε ηλικία 99 ετών άφησε ο Τσάρλι Μάνγκερ, επί χρόνια συνεργάτης του Γουόρεν Μπάφετ και αντιπρόεδρος της Berkshire Hathaway.
Την είδηση γνωστοποίησε η ίδια η επενδυτική εταιρεία του Μπάφετ.
«Η Berkshire Hathaway πριν από λίγα λεπτά ενημερώθηκε από μέλη της οικογένειας του Τσάρλι Μάνγκερ ότι πέθανε ειρηνικά σήμερα το πρωί σε νοσοκομείο της Καλιφόρνια», αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση. «Η οικογένεια θα χειριστεί όλες τις υποθέσεις σύμφωνα με τις οδηγίες του Τσάρλι», σημειώνεται.
Μπάφετ: Η Berkshire Hathaway δεν θα είχε φτάσει εκεί που είναι σήμερα χωρίς τον Τσάρλι
Αποχαιρετώντας τον επί χρόνια στενό συνεργάτη του, ο Γουόρεν Μπάφετ δήλωσε:
«Η Berkshire Hathaway δεν θα μπορούσε να φτάσει στο σημερινό της επίπεδο χωρίς την έμπνευση, τη σοφία και τη συμμετοχή του Τσάρλι».
Ποιος ήταν ο Τσάρλι Μάνγκερ
Ο Μάνγκερ υπήρξε θρύλος στον κόσμο της οικονομίας και των επενδύσεων. Γεννημένος στην Ομάχα της Νεμπράσκα το 1924, ξεκίνησε τη διαδρομή του – σύμφωνα με το Reuters – δουλεύοντας για τον παππού του Γουόρεν Μπάφετ για 20 σεντς την ώρα κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης. Έμελλε να περάσει πάνω από 40 χρόνια ως δεξί χέρι του «μάντη της Ομάχα» και δεύτερος στην ιεραρχία της Berkshire Hathaway.
Όπως υπογραμμίζει το διεθνές πρακτορείο, η συνεργασία του Μάνγκερ με τον Μπάφετ αποτέλεσε μια από τις πιο επιτυχημένες στην ιστορία των επιχειρήσεων: Οι δυο τους μετέτρεψαν την Berkshire με έδρα την Ομάχα της Νεμπράσκα σε έναν όμιλο πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων με δεκάδες επιχειρηματικές μονάδες.
Η σύμπραξη μάλιστα που ξεκίνησε επίσημα το 1975 ευδοκίμησε παρά τις έντονες διαφορές στο στυλ, ακόμη και στις επενδύσεις.
Γνωστός σχεδόν παγκοσμίως ως Τσάρλι, ο Μάνγκερ συνήθιζε να είναι λακωνικός και να μιλά με λίγα λόγια για τις επενδύσεις, την οικονομία και τις «αδυναμίες της ανθρώπινης φύσης».
Παρομοίασε τους τραπεζίτες με ανεξέλεγκτους «εθισμένους στην ηρωίνη», αποκάλεσε το Bitcoin «ποντικοφάρμακο» και δήλωσε στο CNBC ότι «ο χρυσός είναι ένα σπουδαίο πράγμα για να τον ράβεις στα ρούχα σου αν είσαι μια εβραϊκή οικογένεια στη Βιέννη το 1939, αλλά νομίζω ότι οι πολιτισμένοι άνθρωποι δεν αγοράζουν χρυσό. Επενδύουν σε παραγωγικές επιχειρήσεις.»
Ο ίδιος ήταν όμως καυστικός και όταν μιλούσε για την Berkshire Hathaway: «Νομίζω ότι μέρος της δημοτικότητας της Berkshire Hathaway οφείλεται στο ότι μοιάζουμε με ανθρώπους που έχουν βρει ένα κόλπο», είχε δηλώσει ο Μάνγκερ το 2010, για να προσθέσει: «Δεν είναι ευφυΐα. Είναι απλώς η αποφυγή της βλακείας».
Διαφορετικοί σε όλα
Ο Μάνγκερ και ο Μπάφετ διέφεραν και στις πολιτικές τους απόψεις, με τον Μάνγκερ να είναι Ρεπουμπλικάνος και τον Μπάφετ Δημοκρατικός.
Διέφεραν επίσης στα προσωπικά τους ενδιαφέροντα.
Για παράδειγμα, ο Μάνγκερ είχε πάθος με την αρχιτεκτονική, σχεδιάζοντας κτίρια όπως μια τεράστια προτεινόμενη κατοικία για το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στη Σάντα Μπάρμπαρα, γνωστή ως «Dormzilla», ενώ ο Μπάφετ ισχυριζόταν ότι δεν γνώριζε το χρώμα της ταπετσαρίας του υπνοδωματίου του.
Ωστόσο, στην Berkshire, οι δύο τους έγιναν αχώριστοι, ολοκληρώνοντας ο ένας τις ιδέες του άλλου και σύμφωνα με τον Μπάφετ δεν είχαν ποτέ διαφωνία.
Πράγματι, όταν ο Μάνγκερ και ο Μπάφετ απαντούσαν στις ερωτήσεις των μετόχων για πέντε ώρες στις ετήσιες συνεδριάσεις της Berkshire. Ο Μάγκερ συνήθιζε να μιλάει ακατάπαυστα αφού ο Μπάφετ τελείωνε την απάντησή του με την φράση «δεν έχω τίποτα να προσθέσω».
Πιο συχνά, το έκανε, προκαλώντας χειροκροτήματα, γέλια ή και τα δύο.
Όπως και ο Μπάφετ, ο Μάνγκερ ήταν θαυμαστής του διάσημου οικονομολόγου Μπέντζαμιν Γκράχαμ.
Ωστόσο, ο Μπάφετ έχει πιστώσει στον Μάνγκερ ότι τον ώθησε στην Berkshire να επικεντρωθεί στην αγορά «θαυμάσιων εταιρειών σε δίκαιες τιμές και όχι δίκαιων εταιρειών σε θαυμάσιες τιμές».
Ο «μάντης της Πασαντίνα»
Οι θαυμαστές αποκαλούν τον Μπάφετ «Μάντη της Ομάχα», αλλά ο Μάνγκερ έχαιρε της ίδιας εκτίμησης από τους ίδιους οπαδούς οι οποίοι τον ονόμασαν «μάντη της Πασαντίνα» από την πόλη της Καλιφόρνια που αγάπησε.
Ο Μάνγκερ επιφύλασσε πολλά από τα δημόσια σχόλιά του για τις ετήσιες συνεδριάσεις της Berkshire, του επενδυτικού του οχήματος Wesco Financial Corp, το οποίο εξαγόρασε η Berkshire το 2011, και της Daily Journal Corp, μιας εκδοτικής εταιρείας της οποίας προήδρευε επί 45 χρόνια.
Για τους θαυμαστές του, ο Μάνγκερ ήταν τόσο ο ψυχίατρος που είχε κουραστεί από τον κόσμο όσο και ο διάσημος επενδυτής. Πολλές από τις παρατηρήσεις του συγκεντρώθηκαν σε ένα βιβλίο, το «Poor Charlie’s Almanack: The Wit and Wisdom of Charles T. Munger», με πρόλογο του Μπάφετ.
«Μεγάλωσα από ανθρώπους που πίστευαν ότι ήταν ηθικό καθήκον να είσαι όσο πιο ορθολογικός γίνεται», είχε δηλώσει ο Μάνγκερ στους μετόχους της Daily Journal το 2020.
«Αυτή η αντίληψη», πρόσθεσε, «με εξυπηρέτησε πάρα πολύ καλά».
Το 2009, κατά τη διάρκεια της χειρότερης ύφεσης στις ΗΠΑ από τη Μεγάλη Ύφεση, προσπάθησε να καθησυχάσει τους οπαδούς του.
«Αν περιμένετε μέχρι η οικονομία να λειτουργήσει σωστά για να αγοράσετε μετοχές, είναι σχεδόν σίγουρα πολύ αργά», είπε στην ετήσια συνέλευση της Wesco.
Μετά τη συγκέντρωση αυτή, η αρθρογράφος των Los Angeles Times και επενδυτής της Wesco Kathy Kristof έγραψε για τον Munger: «Μας δίνει ελπίδα».