Η Ευρωπαϊκή Νομοθετική Πράξη για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες και η σημασία της για την υιοθέτηση πρωτοποριακών τεχνολογιών στον τομέα των στρατηγικών πρώτων υλών και της πράσινης ενέργειας βρέθηκε στο επίκεντρο του 8ου Ελληνικού Κοινοτικού Διαλόγου για τις Ορυκτές Πρώτες Ύλες, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 9 Νοεμβρίου 2023.
Κορυφαίοι παραγωγοί πρώτων υλών από την Ελλάδα και άλλες χώρες του Περιφερειακού Συστήματος Καινοτομίας (ΠΣΚ) συζήτησαν τον ρόλο των ορυκτών πρώτων υλών για τη διασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξης και ασφάλειας της Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης, την προοπτική για επενδύσεις στην ευρωπαϊκή βιομηχανία ορυκτών πόρων, καθώς και τη σημασία της μείωσης και απομάκρυνσης του άνθρακα από τις διαδικασίες παραγωγής της εξορυκτικής βιομηχανίας.
Η πιο πάνω Νομοθετική Πράξη, η οποία βρίσκεται στο επίκεντρο της προσπάθειας της ΕΕ να αντιμετωπίσει τις στρατηγικές εξαρτήσεις της σε κρίσιμες πρώτες ύλες και να δημιουργήσει ανθεκτικές και επαρκώς διαφοροποιημένες αλυσίδες αξίας, ψηφίστηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Σεπτέμβριο του 2023 και αποτελεί πλέον αντικείμενο συνομιλιών μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, των Κρατών Μελών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η Πράξη στοχεύει στην ενίσχυση όλων των σταδίων των ευρωπαϊκών αλυσίδων αξίας κρίσιμων πρώτων υλών, τη διαφοροποίηση των εισαγωγών της ΕΕ, με στόχο τη μείωση των στρατηγικών εξαρτήσεων, τη βελτίωση της δεινότητας της να παρακολουθεί και να μετριάζει τους κινδύνους διαταραχής του εφοδιασμού κρίσιμων πρώτων υλών και τη βελτίωση της κυκλικότητας και της βιωσιμότητας. Επιπλέον, θέτει δείκτες αναφοράς για την αύξηση της εσωτερικής δυναμικότητας της ΕΕ όσον αφορά την εξόρυξη, την επεξεργασία και την ανακύκλωση βασικών ορυκτών.
Εκπροσωπώντας την Euromines, τον αναγνωρισμένο αντιπρόσωπο της ευρωπαϊκής βιομηχανίας εξόρυξης μετάλλων και ορυκτών, ο κ. Μαρκ Ραχωβίδης, Πρόεδρος της Venus Minerals, μιας εταιρείας κοιτασματολογικής έρευνας και εξόρυξης με έδρα την Κύπρο, μίλησε για την Πράξη για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες και την υιοθέτησή της από τα Κράτη Μέλη της ΕΕ.
Στο πλαίσιο της παρουσίασής του, ο κ. Ραχωβίδης ανέφερε ότι θα πρέπει να αναμένονται θετικά αποτελέσματα από τις επικείμενες συνομιλίες, όσον αφορά το σχεδιασμό και τη χωροταξική οριοθέτηση των εξορυκτικών δραστηριοτήτων, την αναγνώριση των υποπροϊόντων των διαδεδομένων μετάλλων ως στρατηγικής σημασίας και την αναγνώριση της Πράξης αυτής καθαυτής ως σημαντικού μέρους άλλων νομοθεσιών της ΕΕ.
Εξέφρασε επίσης την ελπίδα ότι οι νομοθετικές αλλαγές θα οδηγήσουν σε ευρύτερη αναθεώρηση της άποψης που επικρατεί για τον τομέα και σε αναγνώριση των αναγκαίων συμβιβασμών που πρέπει να γίνουν για να επιτευχθεί η Πράσινη Μετάβαση στην ΕΕ.
Ο κ. Ραχωβίδης επεσήμανε ότι «μια παραδειγματική μετατόπιση είναι ορατή, εξαιτίας της πολιτικής ώθησης υπέρ των εξορύξεων και του γεγονότος ότι οι καταληκτικοί χρήστες έχουν αρχίσει να αναγνωρίζουν την αξία μιας Ευρωπαϊκής εξορυκτικής βιομηχανίας».
Αυτή η αλλαγή είναι επίσης αισθητή στην Κύπρο, όπου η Venus Minerals σχεδιάζει να ξεκινήσει να αναπτύσσει τις ορυκτές πρώτες ύλες του νησιού, με στόχο να καθιερώσει την Κύπρο ως κύριο προμηθευτή πρώτων υλών για την ΕΕ.
