«Οι ΗΠΑ και η ΕΕ ευθύνονται για την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ», υποστήριξε ο πρόεδρος της Ρωσικής Δούμα, Βιάτσεσλαβ Βολοντίν. «Οι ΗΠΑ και οι Βρυξέλλες πλημμύρισαν την Ουκρανία με όπλα. Και η ουκρανική ηγεσία τα πούλησε στις χώρες της Μέσης Ανατολής», ισχυρίστηκε ο πρόεδρος της Δούμας.

Ενώ ολόκληρος ο κόσμος είναι επικεντρωμένος στον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, οι Ρώσοι δεν κρύβουν την ικανοποίησή τους ότι η Δύση θα ξεχάσει τώρα τον πόλεμο στην Ουκρανία.  «Η παγκόσμια προσοχή έχει μετατοπιστεί από την Ουκρανία στη Γάζα. Η Ρωσία επωφελείται πολύ από αυτό, ειδικά καθώς επιδιώκει να εμφανιστεί ως ειρηνοποιός στη Μέση Ανατολή», γράφει η γερμανική SZ. «Aπό την έναρξη των μαχών μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ, η Ρωσική Ομοσπονδία έχει κάνει πλήρη χρήση της πολύ ιδιαίτερης θέσης της στη Μέση Ανατολή. Οι δεσμοί της Μόσχας με όλους τους παράγοντες της κρίσης της επιτρέπουν να πραγματοποιεί ενέργειες και να κάνει παρεμβάσεις που καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα δεν είναι έτοιμη να αναλάβει», προσθέτει η εφημερίδα του Μονάχου.

Το γεγονός ότι η προσοχή του κόσμου έχει μετατοπιστεί από την Ουκρανία στη Μέση Ανατολή θα πρέπει τουλάχιστον να είναι χρήσιμο για τη ρωσική ηγεσία αυτή τη στιγμή. Όπως είπε ο εκπρόσωπος της Ρωσικης Προεδρίας Ντμίτρι Πεσκόφ, τα χρήματα και τα όπλα των ΗΠΑ θα πάνε τώρα στο Ισραήλ και όχι στην Ουκρανία: «Αυτό θα συμβεί αναπόφευκτα γιατί οι ευκαιρίες έχουν όρια, τα χρήματα μπορεί να είναι περιορισμένα. Υπάρχει συναισθηματική κούραση και εύλογες ερωτήσεις από τους φορολογούμενους σχετικά με το που ακριβώς δαπανώνται τα χρήματα. Το παρακολουθούμε », είπε ο Πεσκόφ

Δύο εκατομμύρια Ρωσόφωνοι στο Ισραήλ

Μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς, η Ρωσία προσπαθεί να ισορροπήσει. Δεν υπήρξε σαφής δημόσια καταδίκη της τρομοκρατίας της Χαμάς.  «Δεν είναι μόνο οι μάχες που πρέπει να σταματήσουν επειγόντως αλλά  και να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες των αμάχων, που γίνονται θύματα της σημερινής κατάστασης», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ σε συνάντηση με τον επικεφαλής του Αραβικού Συνδέσμου στη Μόσχα. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στα αίτια της σύγκρουσης, «γιατί το πρόβλημα της Παλαιστίνης παραμένει άλυτο εδώ και δεκαετίες».

Ταυτόχρονα, η Μόσχα διατηρεί καλές σχέσεις με το κράτος του Ισραήλ, Όπως είπε ο Πεσκόφ «υπάρχει μεγάλος αριθμός συμπατριωτών που ζουν στο Ισραήλ. Γι’ αυτό διατηρούμε σχέσεις και με τα δύο μέρη». Από τα εννέα εκατομμύρια κατοίκους του Ισραήλ περίπου δύο εκατομμύρια ρωσόφωνοι. Από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας, 37.000 Ρώσοι έχουν μεταναστεύσει στο Ισραήλ. Και: Ρώσοι πολίτες έχασαν επίσης τη ζωή τους στην τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς, και αρκετοί αγνοούνται.

Νέα δίκτυα συμμαχιών

Για τη ρωσική στρατηγική στην Ευρώπη, αυτή η κρίση αποτελεί μια απροσδόκητη ευκαιρία. Έρχεται σε μια περίοδο που η Μόσχα χρειαζόταν  ένα διάλειμμα από τη διεθνή κινητοποίηση ενάντια στη στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία. «Η κρίση στη Μέση Ανατολή  επιτρέπει στη Ρωσία να γυρίσει σελίδα στην ουκρανική αντεπίθεση ακόμη πιο γρήγορα, προκειμένου να την κάνουμε να φαίνεται ως μη γεγονός», γράφει η γαλλική La Tribune.

Το πώς θα εκμεταλλευτεί η Ρωσία αυτή την περίοδο σχετικής ανάπαυλας για  το Ουκρανικό δεν θα γίνει αμέσως εμφανές. Ασφαλώς, η Ρωσία δεν μπορεί πλέον να  επανατοποθετηθεί ως περιφερειακός παίκτης στην Ανατολική Ευρώπη, αλλά ως παγκόσμιος παίκτης, ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή. Για τους Ρώσους «Realpolitikers», αυτή η κρίση στη Μέση Ανατολή παρουσιάζει επίσης την ευκαιρία να κινητοποιήσουν τα δίκτυα των συμμαχιών τους στον αραβικό, τουρκικό, περσικό και ευρύτερα μουσουλμανικό κόσμο.

Ο Πούτιν επανενεργοποίησε την παλιά συμμαχία με την οικογένεια Αλ Άσαντ για να σώσει το καθεστώς στη Συρία. Ενίσχυσε επίσης τους παραδοσιακούς δεσμούς της Μόσχας με την Αίγυπτο στους τομείς των όπλων, της αγροδιατροφής και της ενέργειας. Ενίσχυσε τις σχέσεις με την Αλγερία και ανέκτησε ερείσματα στη Λιβύη, αλλά κυρίως διεύρυνε τις ενεργειακές σχέσεις με τη Σαουδική Αραβία, στο πλαίσιο του ΟΠΕΚ+.

Πέρα από τον αραβικό κόσμο, η Ρωσία εξασφάλισε από το Ιράν την προμήθεια drones για τον πόλεμο στην Ουκρανία και φυσικά βελτίωσε τις σχέσεις με την Τουρκία, ακόμη κι αν δεν γεννούν την ψευδαίσθηση μιας σταθερής συμμαχίας. Αρκετοί ηγέτες στο Ισραήλ φοβούνται την ενίσχυση του άξονα Μόσχας-Τεχεράνης-Χαμάς . Η συνεργασία  του Ιράν και της Ρωσικής Ομοσπονδίας μπορεί να λειτουργήσει υπέρ της μετριοπάθειας της Χεζμπολάχ, αλλά μπορεί επίσης να συμβάλει στην περιφερειακή επέκταση των εχθροπραξιών.

Μιχάλης Ψύλος  [email protected]