Σε μια “κρυφή κίνηση”, οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Κατάρ φέρονται να κατέληξαν σε συμφωνία για να εμποδίσουν το Ιράν να αποκτήσει πρόσβαση σε ανθρωπιστική βοήθεια ύψους 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ιδίως εν μέσω των πρόσφατων τρομοκρατικών επιθέσεων της Χαμάς κατά του Ισραήλ. Η αποκάλυψη αυτή έρχεται μετά τη συμφωνία που είχε συνάψει η κυβέρνηση Μπάιντεν με το Ιράν τον Σεπτέμβριο, η οποία συνεπαγόταν ανταλλαγή κρατουμένων και την αποδέσμευση 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε δεσμευμένα ιρανικά περιουσιακά στοιχεία.
Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Wally Adeyemo αποκάλυψε αυτή τη συνεννόηση στους Δημοκρατικούς της Βουλής των Αντιπροσώπων κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης. Τόνισε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, σε συντονισμό με το Κατάρ, καθιέρωσαν μια “σιωπηλή συμφωνία” για να αποτρέψουν τη μεταφορά αυτών των μη παγωμένων κεφαλαίων στο Ιράν για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Κογκρέσο δεν έχει λάβει ακόμη επίσημη ειδοποίηση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ή την κυβέρνηση Μπάιντεν σχετικά με το πάγωμα αυτών των κεφαλαίων, γεγονός που δεν αναφέρθηκε κατά την αρχική ενημέρωση για το θέμα.
Η συμφωνία του Σεπτεμβρίου μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν, η οποία περιελάμβανε την απελευθέρωση κρατουμένων και τη μεταφορά δεσμευμένων κεφαλαίων, επέτρεψε τη μεταφορά ιρανικών κεφαλαίων ύψους 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τη Νότια Κορέα στο Κατάρ. Η πρόθεση ήταν να διατεθούν τα κεφάλαια αυτά αποκλειστικά για ανθρωπιστικές ανάγκες, όπως τρόφιμα και φάρμακα.
Ωστόσο, το ξεπάγωμα αυτών των περιουσιακών στοιχείων έγινε σχεδόν ένα μήνα πριν από τη φονική επίθεση που εξαπέλυσαν οι τρομοκράτες της Χαμάς στο Ισραήλ το Σαββατοκύριακο. Η επίθεση αυτή είχε ως αποτέλεσμα την τραγική απώλεια τουλάχιστον 27 αμερικανικών ζωών, ενώ άγνωστος αριθμός Αμερικανών κρατείται όμηρος από τη Χαμάς.
Η υποστήριξη του Ιράν προς τη Χαμάς είναι καλά τεκμηριωμένη, με το Ιράν να επαινεί ανοιχτά τις επιθέσεις κατά του Ισραήλ. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει προηγουμένως αναγνωρίσει ότι το Ιράν παρέχει περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια ετησίως σε παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες, συμπεριλαμβανομένης της Χαμάς και της Ισλαμικής Τζιχάντ.
Υπό το φως των πρόσφατων γεγονότων, τόσο οι Ρεπουμπλικάνοι όσο και οι Δημοκρατικοί στο Κογκρέσο έχουν παροτρύνει τον Πρόεδρο Μπάιντεν να δεσμεύσει εκ νέου τα ιρανικά περιουσιακά στοιχεία, ένα βήμα που ο Υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι η κυβέρνηση διαθέτει την εξουσία να εκτελέσει.
Σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους, το Ιράν δεν έχει αποκτήσει πρόσβαση σε κανένα από αυτά τα κεφάλαια. Ο Τζον Κίρμπι, συντονιστής για τις στρατηγικές επικοινωνίες στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, επιβεβαίωσε ότι τα 6 δισεκατομμύρια δολάρια παραμένουν ανέγγιχτα σε τράπεζα του Κατάρ. Τόνισε ότι κανένα από τα χρήματα αυτά δεν έχει δαπανηθεί.
Ερωτηθείς σχετικά με τη “συμφωνία” για την παρακράτηση των κεφαλαίων, ο Κίρμπι επανέλαβε ότι “κανένα από αυτά τα χρήματα δεν έχει δαπανηθεί”, αλλά δεν παρείχε περαιτέρω ενημέρωση. Τόνισε ότι τα κεφάλαια, ακόμη και αν ήταν προσβάσιμα, δεν θα ωφελούσαν το ιρανικό καθεστώς. Αντίθετα, τα χρήματα θα κατευθύνονταν σε εγκεκριμένους προμηθευτές για την αγορά ανθρωπιστικών ειδών για την ενίσχυση του ιρανικού λαού.
Ταυτόχρονα, ο βουλευτής Dan Meuser εισήγαγε νομοθεσία με στόχο το πάγωμα του λογαριασμού των 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Το νομοσχέδιο αυτό χρησιμεύει ως το συνοδευτικό νομοσχέδιο της Βουλής των Αντιπροσώπων για τη νομοθεσία που εισήγαγαν ο γερουσιαστής Cotton και ο ηγέτης της μειοψηφίας Mitch McConnell στη Γερουσία. Η προτεινόμενη νομοθεσία εμποδίζει επίσης τη διοίκηση να άρει περαιτέρω τις κυρώσεις ή να παράσχει πρόσθετη ανακούφιση στο Ιράν. Η τύχη αυτών των κεφαλαίων, η χρήση τους και οι επιπτώσεις αυτής της σιωπηρής συμφωνίας παραμένουν θέματα διεθνούς σημασίας και συζήτησης.
