Τις νομικές προεκτάσεις μιας ενδεχόμενης καταψήφισης του προϋπολογισμού από τη Βουλή, με δεδομένη την αβεβαιότητα και τις ισορροπίες που υπάρχουν μέχρι στιγμής, ανέλυσε στο ΚΥΠΕ ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Χρίστος Κληρίδης.
Ο κ. Κληρίδης εξήγησε ότι το Σύνταγμα και συγκεκριμένα το άρθρο 168 προνοεί ότι αν δεν ψηφιστεί ο προϋπολογισμός μέχρι την έναρξη του νέου οικονομικού έτους, δηλαδή 1/1/2021, τότε η Βουλή έχει τη δυνατότητα να αποφασίσει να δώσει εξουσιοδότηση ενέργειας οποιασδήποτε δαπάνης, για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τον ένα μήνα εκάστοτε, τα λεγόμενα δωδεκατημόρια, και να μην υπερβαίνει τους δύο μήνες, για το σύνολο του λογαριασμού του πάγιου ταμείου.
Η ακριβής διατύπωση στο άρθρο (εδάφιο 3) είναι : «Εάν ο προϋπολογισμός δεν έχη ψηφισθή υπό της Βουλής των Αντιπροσώπων μέχρι της ημέρας ενάρξεως του οικονομικού έτους, εις ο ούτος αφορά, η Βουλή των Αντιπροσώπων δύναται, τηρουμένων των διατάξεων του Συντάγματος, δι’ αποφάσεως αυτής να παράσχη εξουσιοδότησιν ενεργείας οιασδήποτε απαιτουμένης δαπάνης επί χρονικόν διάστημα μη υπερβαίνον τον ένα μήνα εκάστοτε και εν πάση περιπτώσει τους δύο μήνας εν συνόλω εκ του λογαριασμού παγίου ταμείου ή οιουδήποτε ετέρου λογαριασμού του Δημοσίου, εφ’ όσον ήθελε θεωρήσει τούτο αναγκαίον δια την συνέχισιν των εν τω προϋπολογισμώ προβλεπομένων δημοσίων υπηρεσιών και δη μέχρις εκπνοής του ειρημένου χρονικού διαστήματος αλλ’ η κατά τα ανωτέρω εγκρινομένη δαπάνη δι’ οιανδήποτε υπηρεσίαν δεν δύναται να υπερβαίνη το αναλογούν εις το ειρημένον χρονικόν διάστημα τμήμα του συνολικώς διά την εν λόγω υπηρεσίαν ψηφισθέντος δια του προϋπολογισμού του προηγουμένου οικονομικού έτους ποσού».
Σε διευκρινιστική ερώτηση εάν μετά την καταψήφιση, θα πρέπει η Βουλή να συνέλθει ξανά για να ενεργοποιήσει αυτό το εδάφιο του Συντάγματος, για να μην γίνει στάση πληρωμών και να συνεχίσει να λειτουργεί το κράτος, απάντησε «Μάλιστα, αυτό λέει (το άρθρο)».
Σε ερώτηση για το ενδεχόμενο αναβολής της ψήφισης, ο κ. Κληρίδης εξήγησε ότι το οικονομικό έτος λήγει την 31η Δεκεμβρίου και άρα μετά δεν υπάρχει νομική εξουσιοδότηση καταβολής των δαπανών, αλλά μόνο πληρωμές από το πάγιο ταμείο, για τις οποίες είναι υπόχρεο το κράτος δυνάμει νόμου ή δικαστικής απόφασης, να καταβάλει.
Εκτός, είπε, και αν υπάρξει αναβολή μίας βδομάδας πριν τη λήξη του οικονομικού έτους.
Εξήγησε ότι οι μόνες δαπάνες που καταβάλλονται ανελλιπώς, σύμφωνα με το άρθρο 166, είναι αυτές που βαρύνουν το πάγιο ταμείο, πχ δικαστικές αποφάσεις για τις οποίες δεν χρειάζεται έγκριση από τον προϋπολογισμό ή όπου υπάρχει κάποιος νόμος που επιβάλλει την καταβολή οποιουδήποτε ποσού ή πχ η χορηγία του Προέδρου της Δημοκρατίας και των Δικαστών του Ανωτάτου, ή του Γενικού Εισαγγελέα.
«Λέει το άρθρο και για πάσα σύνταξη ή χορήγημα για την καταβολή των οποίων είναι υπόχρεα η Δημοκρατία, και έχουν εγκριθεί δια νόμου, πχ νόμος ότι ο μισθός του τάδε είναι τόσα, αυτές οι πάγιες πληρωμές είτε εγκριθεί, είτε δεν εγκριθεί ( ο προϋπολογισμός) δύνανται να πληρωθούν από το πάγιο ταμείο, από τα υφιστάμενα δηλαδή, όχι οτιδήποτε άλλο το οποίο κανονικά ήταν στον ετήσιο προϋπολογισμό», ανέφερε.
Σε ερώτηση για το ποιες άλλες επιλογές υπάρχουν στο τραπέζι είπε ότι καταρχάς μπορεί η Βουλή να προχωρήσει με τα δωδεκατημόρια, «και από κει και πέρα η λύση είναι να αποφασίσει η Βουλή για διάλυσή της και να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές».
Εξήγησε ότι δεν θα υπάρξει στάση πληρωμών εάν η Βουλή εγκρίνει τα δωδεκατημόρια, αλλά πληρώνει το αναλογούν και αντιστοιχούν της περσινής περιόδου, δηλαδή ό,τι προνοείται στον προϋπολογισμό πέρσι.
«Δεν έχει στάση πληρωμών γιατί μπορεί η Βουλή να αποφασίσει να εγκρίνει δωδεκατημόρια Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου και στο μεταξύ μπορεί, σύμφωνα με το άρθρο 67, να προχωρήσει στην προκήρυξη εκλογών», εξήγησε.
Σύμφωνα με τον Χρίστο Κληρίδη σε ό, τι αφορά την προκήρυξη εκλογών, επειδή είναι στο τελευταίο έτος της βουλευτικής περιόδου, η νεοεκλεγείσα Βουλή καλύπτει την υπόλοιπη περίοδο και την επόμενη πενταετία, όχι μόνο για το υπόλοιπο της περιόδου της νυν Βουλής, με βάση το άρθρο 68. «Με βάση τη σύνθεσή της και ποιος θα έχει πλειοψηφία, θα τεθεί ο προϋπολογισμός για έγκριση», ανέφερε.
Σε άλλη ερώτηση αν υπήρξε στο παρελθόν παρόμοια κατάσταση ο κ. Κληρίδης είπε ότι εξ όσων θυμάται και γνωρίζει, το 1962 υπήρξε περίοδος αβεβαιότητας όταν οι Τ/κ αρνήθηκαν να εγκρίνουν την νομοθεσία για είσπραξη των φόρων. «Και για κάποια μεγάλη περίοδο το κράτος έμεινε χωρίς πόρους και μετά οδηγηθήκαμε στα γνωστά γεγονότα του ’63», ανέφερε.
Πηγή: ΚΥΠΕ
