Για την ύπαρξη του πρώτου κρούσματος Ιού του Δυτικού Νείλου (ΙΔΝ) για το 2023 στην Κύπρο ενημερώθηκαν οι Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας (ΙΥ&ΥΔΥ) του Υπουργείου Υγείας.
Ταυτόχρονα τονίζουν ότι δεν συντρέχουν λόγοι ανησυχίας, λόγω του ότι ο ιός δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Το Υπουργείο Υγείας βρίσκεται ωστόσο σε εγρήγορση και λαμβάνει όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα.
Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση, στην Κύπρο παρουσιάζονται σποραδικά κρούσματα ανά διαστήματα κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα δεδομένα που διατηρεί η Μονάδα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Ελέγχου Λοιμωδών Νοσημάτων (ΜΕΕ&ΕΛΝ), το 2016 είχε δηλωθεί ένα κρούσμα, το 2018 ένα κρούσμα και το 2019, 24 κρούσματα.
Υπενθυμίζεται ότι ο ΙΔΝ μεταδίδεται κυρίως με το τσίμπημα μολυσμένων «κοινών» κουνουπιών. Οι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί θεωρείται ότι δε μεταδίδουν περαιτέρω τον ιό σε άλλους ανθρώπους. Ο ΙΔΝ δεν μεταδίδεται από άτομο σε άτομο, δε μεταδίδεται μέσω της συνήθους κοινωνικής, σεξουαλικής ή άλλης επαφής. Επίσης δε μεταδίδεται από νοσηλευόμενους ασθενείς στο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό.
Μετά από το τσίμπημα του κουνουπιού μεσολαβούν συνήθως 2-14 ημέρες (χρόνος επώασης) μέχρι την εμφάνιση των συμπτωμάτων.
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων τα άτομα που μολύνονται από τον ιό δεν παρουσιάζουν συμπτώματα ή έχουν ήπια συμπτωματολογία, ενώ πολύ λίγα άτομα (λιγότερα από 1%) εμφανίζουν σοβαρή νόσο που προσβάλλει το νευρικό σύστημα (εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα ή παράλυση). Άτομα μεγαλύτερης ηλικίας (άνω των 50 ετών) καθώς και άτομα με ανοσοκαταστολή και χρόνια υποκείμενα νοσήματα κινδυνεύουν περισσότερο να αρρωστήσουν σοβαρά.
Όπως αναφέρεται, ο ΙΔΝ μεταδίδεται με το τσίμπημα ενός μολυσμένου κουνουπιού. Τα κουνούπια μολύνονται όταν έρχονται σε επαφή με μολυσμένα πτηνά. Τα μολυσμένα κουνούπια μπορούν να μεταδώσουν τον ιό σε ανθρώπους αλλά και σε ζώα με το τσίμπημα.
Επίσης, μεταδίδεται με μεταγγίσεις, μεταμοσχεύσεις και σπανιότερα από μητέρα σε έμβρυο ενώ λαμβάνονται επιπλέον μέτρα για την καταπολέμηση των κουνουπιών, όπου κρίνεται σκόπιμο, τα οποία περιλαμβάνουν ενίσχυση της επιτήρησης των ύποπτων περιστατικών, επιδημιολογική διερεύνηση του κάθε κρούσματος ξεχωριστά, συχνή επικοινωνία και ανταλλαγή πληροφοριών με τα εργαστήρια που εκτελούν τις σχετικές διαγνωστικές εξετάσεις και μέτρα για την ασφάλεια του αίματος και της μετάγγισης αυτού.
Οι ΙΥ&ΥΔΥ συνεχίζουν να λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα και προτρέπουν το κοινό όπως ακολουθεί τα προληπτικά ατομικά μέτρα και μέτρα προστασίας που περιλαμβάνουν χρήση κατάλληλων ρούχων, μακριά μανίκια και παντελόνι κυρίως, από το απόγευμα μέχρι το πρωί, την χρήση εντομοαπωθητικό σε εξωτερικούς χώρους που περιέχουν DEET, picaridin, IR3535 ή αιθέρια έλαια ευκαλύπτου διαρκούν περισσότερο.
Επίσης, οι έγκυες και οι θηλάζουσες θα πρέπει να ακολουθούν τις οδηγίες του γιατρού τους, ενώ εντομοαπωθητικά με DEET αντενδείκνυνται σε βρέφη κάτω των δύο μηνών και θα πρέπει να χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή. Εντομοαπωθητικά με αιθέρια έλαια ευκαλύπτου αντενδείκνυνται σε παιδιά μικρότερα των τριών ετών. Παράλληλα προτρέπεται η τοποθέτηση αντικουνουπικών πλεγμάτων (σήτες) που εμποδίζουν τη δίοδο των κουνουπιών στα παράθυρα και τις πόρτες, η χρήση κουνουπιέρας σε περιοχές με μεγάλη πυκνότητα κουνουπιών ή σε περιπτώσεις που αντενδείκνυται η χρήση άλλων προστατευτικών μέσων και απομάκρυνση του στάσιμου νερού από λεκάνες, βάζα, γλάστρες, παλιά λάστιχα, υδρορροές και άλλα μέρη του κήπου, ώστε να μην έχουν πρόσβαση τα κουνούπια σε λιμνάζοντα νερά, που αποτελούν σημεία εκκόλαψης των αυγών τους καθώς και η χρήση ανεμιστήρων ή κλιματιστικών.
Προτρέπεται επίσης το κούρεμα γρασιδιού, θάμνων και φυλλωσιών ενώ το πότισμα να γίνεται κατά προτίμηση κατά τις πρωινές ώρες και τη χρήση λαμπτήρων κίτρινου χρώματος για το φωτισμό εξωτερικών χώρων (προσελκύουν τα κουνούπια σε μικρότερο βαθμό) και η χρήση εντομοκτόνων που περιέχουν πυρεθροειδή (π.χ. περμεθρίνη).
Επίσης πρέπει να γίνεται αντικατάσταση των σπασμένων σωλήνων νερού που έχουν διαρροή και απομάκρυνση παλιών ελαστικών που συσσωρεύουν νερό καθώς και κάλυψη με σήτες των αγωγών εξαερισμού των βόθρων και αν υπάρχει στο σπίτι πισίνα ή σιντριβάνι τότε να γίνεται καθημερινή ενεργοποίηση των φίλτρων καθαρισμού για απομάκρυνση αυγών και προνυμφών κουνουπιών.