Κώστας Μαυρίδης*
Πρόσφατα, ανήμερα της τουρκικής εισβολής του 1974, διοργανώθηκε στην Κρήτη συνέδριο για το ποιητικό έργο του Κυριάκου Χαραλαμπίδη με συμμετοχή κορυφαίων ακαδημαϊκών και κριτικών λογοτεχνίας. Παράπλευρος στόχος του συνεδρίου ήταν η προώθηση της υποψηφιότητας του ποιητή για το Νόμπελ Λογοτεχνίας της Σουηδικής Ακαδημίας. Ακολουθεί απόσπασμα από τον χαιρετισμό μου στο συνέδριο:
«Συγχαίρω την Εταιρεία Κρητικών Σπουδών-Ίδρυμα Καψωμένου και όλους τους συντελεστές για τη διοργάνωση αυτού του συνεδρίου με θέμα “Κυριάκος Χαραλαμπίδης: ο ποιητής, ο κριτικός, ο φιλόλογος”. Προσωπικά, δεν έχω οποιαδήποτε ιδιότητα από τις τρεις. Προέρχομαι από την επιστήμη της Οικονομίας και την σφαίρα της Πολιτικής και θα μιλήσω βιωματικά, όσο μπορώ, με λόγια νόησης και από καρδιάς.
[…] Ανήκω στη γενιά του 1974, που ως παιδιά βιώσαμε την τουρκική εισβολή, το ξερίζωμα, τα αντίσκηνα στους προσφυγικούς καταυλισμούς. Μια γενιά που έφυγε κυνηγημένη από τον παράδεισο της κατεχόμενης τώρα Κύπρου. Στην περίπτωσή μου, έφυγα από τον παράδεισο του χωριού στον Πενταδάκτυλο και βρέθηκα στο Δημοτικό Σχολείο στο Παλαιχώρι στο Τρόοδος, όπου στήθηκα στη γραμμή για το συσσίτιο…
Αργότερα, γνώρισα το έργο και τις πηγές έμπνευσης του ποιητή. Έτσι ψηλάφισα τον «αριστοτελικό» Κυριάκο Χαραλαμπίδη, τον διάλογό του με τον Σεφέρη, την σχέση του με τον Χριστό, την σύνδεσή του με τον μύθο της Ελένης, το Σολωμικό φως, τον κόσμο της Κύπρου με τα «καρτερικά ελληνικά ονόματα» στα κατεχόμενα, τον οικουμενικό Ελληνισμό και τη γλώσσα, τον Οδυσσέα και την Πηνελόπη, το Βυζάντιο, τα παιδιά κ.ά.
[…] Ανήκω λοιπόν «στη γενιά του Τηλέμαχου», που μεγάλωσε προσμένοντας τον γυρισμό του γονιού του, που θα έφερνε λύτρωση. Στη γενιά που κρατήθηκε από τον στίχο του Κ. Χαραλαμπίδη, όπως κρατήθηκε ο Θησέας από την άκρη του μίτου της Αριάδνης στον λαβύρινθο. Γιατί ο Κ. Χαραλαμπίδης εξέφρασε περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον, τον πόνο του ξεριζωμού και τον καημό για λύτρωση από τα δεσμά, το βαθύ δίδαγμα των δεινών της τραγωδίας, την εγκαρτέρηση και την πίστη στο ηθικό πλεονέκτημα του δικαίου. Αυτή την κραυγή δικαίου, αυτό το τραύμα, αυτή τη μνήμη εξέφρασε ο Κ. Χαραλαμπίδης με συμπυκνωμένη σοφία και γλυκύτητα.
Για την εμβέλεια της ποίησής του θα αρκεστώ στο εξής. Η Cicilia Wikstrom (Σουηδή) είναι εμβληματική προσωπικότητα κι υπήρξε συνάδελφός μου Ευρωβουλευτής με αρκετές θητείες. Διετέλεσε Πρόεδρος Επιτροπής και επικεφαλής των Προέδρων όλων των Επιτροπών του Ευρωκοινοβουλίου. Αυτή η προσωπικότητα δηλώνει θαυμαστής του Κ. Χαραλαμπίδη, του οποίου απαγγέλλει στίχους στα ελληνικά! Αυτό μόνο του αντισταθμίζει την … απουσία κάποιων εγχώριων.
[…] Πρόκειται για τον πλέον καταξιωμένο κι «εξόριστο» εν ζωή Κύπριο ποιητή των ευρέων ελληνικών οριζόντων, τόσο γνήσια ελληνικό που κατέστη οικουμενικός και πανανθρώπινος, προερχόμενος από έναν χώρο που υπόκειται και σήμερα πολιτισμική γενοκτονία. Με κορυφαία βραβεία από Κύπρο, Ελλάδα, Ευρώπη και αλλού, ο ποιητής δεν έχει ανάγκη αναγνώρισης. Είναι εμείς, η γενιά του Τηλέμαχου, που ως διαχρονικός Ελληνισμός και ως πολιτισμική Ευρώπη, το έχουμε ανάγκη, για να ενδυναμώσουμε τον λόγο ύπαρξης της ηθικής και των αξιών μας.»
*Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D), Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο
