«Μια δολοφονία δεν άλλαξε ποτέ την ιστορία του κόσμου», δήλωσε με σιγουριά ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Ντισραέλι μερικές εβδομάδες αφότου ο Πρόεδρος Αβραάμ Λίνκολν έπεφτε νεκρός από σφαίρα ενώ παρακολουθούσε μια παράσταση στο θέατρο Ford της Ουάσιγκτον. Η δολοφονία είχε πράγματι μικρή επίδραση στην ανατροπή των μεταρρυθμίσεων της διοίκησής του.
Από την άλλη, ο αντίκτυπος της δολοφονίας του κληρονόμου των Αψβούργων, Αρχιδούκα Φραντς Φερδινάνδου, τον Ιούνιο του 1914, άφησε πίσω του καταστροφή, με το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Όταν ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ρωτήθηκε αν ανησυχεί από τις ρωσικές προσπάθειες να τον δολοφονήσουν, απάντησε ότι δεν εχει αυτήν την πολυτέλεια.
“Αν το σκεφτόμουν συνεχώς, θα κλεινόμουν στον εαυτό μου, σαν τον Πούτιν που δεν βγαίνει από το καταφύγιό του“, δήλωσε ο Ουκρανός ηγέτης σε συνέντευξή του στο CNN τον περασμένο μήνα. “Φυσικά, οι σωματοφύλακές μου θα πρέπει να σκέφτονται πώς να το αποτρέψουν. Αυτό είναι το καθήκον τους.
Τουλάχιστον 12 απόπειρες
Ενώ είναι ένα ερώτημα που ο Ζελένσκι είναι κατανοητό ότι δεν είναι πρόθυμος να εξετάσει, είναι επίσης ένα ερώτημα που οι υποστηρικτές του στο εσωτερικό και στο εξωτερικό δεν έχουν την πολυτέλεια να αγνοήσουν, καθώς ο Ουκρανός ηγέτης, είναι το μεγάλο ατού, στην προώθηση του Ουκρανικού αγώνα.
Λίγες εβδομάδες μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή του Βλαντιμίρ Πούτιν τον Φεβρουάριο του 2022, ο σύμβουλος του Ζελένσκι, ο Μιχαήλ Ποντόλιακ, αποκάλυψε ότι είχαν γίνει τουλάχιστον δώδεκα σοβαρές απόπειρες δολοφονίας του αρχηγού του από ρωσικές ομάδες δολιοφθοράς, συμπεριλαμβανομένων Τσετσένων και μισθοφόρων της Wagner που προσπαθούσαν να παραβιάσουν την αυστηρά φυλασσόμενη και παρακολουθούμενη κυβερνητική συνοικία του Κιέβου.
Ο ίδιος ο Ζελένσκι, λίγο μετά την εισβολή φέρεται να είπε σε σύσκεψη του Zoom με Αμερικανούς γερουσιαστές ή ότι ίσως ήταν η τελευταία φορά που τον έβλεπαν ζωντανό.
Τον Μάρτιο, υπήρξαν νέες προτροπές για δολοφονία του Ζελένσκι, μετά την εισβολή αντικαθεστωτικών Ρώσων σαμποτέρ, σε δύο ρωσικά χωριά στην περιφέρεια Μπριάνσκ. Ο βουλευτής Μιχαήλ Ντελιαγκίν δήλωσε ότι η “μόνη φυσιολογική απάντηση” στο περιστατικό είναι η “άμεση εξόντωση του Ζελένσκι”.
Οι Ουκρανοί αξιωματούχοι αποφεύγουν να συζητήσουν δημοσίως τι θα συνέβαινε αν η Ρωσία πετύχαινε τον στόχο της.
«Δεν πιστεύω ότι έχει σημασία»
Και όμως, παρά την απροθυμία να ασχοληθούν δημοσίως με το ζήτημα, υπάρχει ένα σχέδιο, σύμφωνα με συνεντεύξεις του Politico με Ουκρανούς αξιωματούχους και βουλευτές, καθώς και αναλυτές.
Επισήμως, σύμφωνα με το σύνταγμα, η γραμμή διαδοχής είναι σαφής. “Όταν ο πρόεδρος αδυνατεί να εκπληρώσει τα καθήκοντά του, ο πρόεδρος της Verkhovna Rada της Ουκρανίας (του ουκρανικού κοινοβουλίου) αναλαμβάνει τις αρμοδιότητές του”, δήλωσε ο Μίκολα Κνιαζίτσκι, βουλευτής της αντιπολίτευσης από τη δυτική πόλη Λβιβ. “Ως εκ τούτου, δεν θα υπάρξει κενό εξουσίας”.
“Δεν πιστεύω ότι έχει σημασία” σημείωσε Αντριάν Καρατνίτσκι, συγγραφέας του βιβλίου ” Battleground Ukraine: From Independence to the Russian War” και ανώτερος συνεργάτης του Κέντρου Ευρασίας του Ατλαντικού Συμβουλίου.
«Η εθνική ενότητα μετράει»
“Η χώρα έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο εθνικής ενότητας, οπότε αν κάτι συνέβαινε στον Ζελένσκι δεν θα ήταν τόσο καθοριστικό όσο νομίζετε”, ανέφερε προσθέτοντας “Υπάρχει μια ισχυρή ηγετική ομάδα και νομίζω ότι θα δούμε συλλογική κυβέρνηση.
Όπως είπε επίσης, η Ουκρανία έχει δημιουργήσει μια “καλοκουρδισμένη” διοικητική, στρατιωτική και διπλωματική μηχανή.
Ο Γιάροσλαβ Αζνιούκ, ένας Ουκρανός επιχειρηματίας, απέρριψε την πιθανότητα μιας ρωσικής δολοφονίας. Είπε όμως ότι αν συνέβαινε, η Ουκρανία δεν θα έχανε τίποτα.
Αν και ο θάνατος του Ζελένσκι θα προκαλούσε ψυχολογικό σοκ, ο Καρατνίτσκι είπε ότι για να εκτιμήσει κανείς τον πιθανό αντίκτυπο θα πρέπει να εξετάσει πώς έχει μεταμορφωθεί η Ουκρανία από τότε που η Ρωσία ξεκίνησε την εισβολή πλήρους κλίμακας.
Αυτός δεν είναι ένας πόλεμος ενός άνδρα. Και στην Ουκρανία τουλάχιστον, λίγοι αμφιβάλλουν ότι άλλοι ηγέτες, εξίσου άξιοι, θα σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, όπως έκαναν μετά την εισβολή.