Τον τερματισμό, από σήμερα Δευτέρα, της συμφωνίας για τα σιτηρά, ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, δηλώνοντας σε δημοσιογράφους ότι η Ρωσία θα επιστρέψει στη συμφωνία εφόσον ικανοποιηθούν τα αιτήματά της.
«Όταν εφαρμοστεί το μέρος της συμφωνίας που σχετίζεται με τη Ρωσία, θα επιστρέψουμε αμέσως στην εφαρμογή της συμφωνίας» δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, σύμφωνα με το Associated Press.
Την ίδια ώρα, η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα δήλωσε ότι η Μόσχα ενημέρωσε την Ουκρανία, την Τουρκία -που είχε μεσολαβήσει για τη συμφωνία- και τον ΟΗΕ ότι η συμφωνία για τα σιτηρά τερματίζεται και ότι το Πολεμικό Ναυτικό της Ρωσίας κλείνει τις ελεύθερες διόδους στη Μαύρη Θάλασσα, στον απόηχο των εκρήξεων στη γέφυρα της Κριμαίας.
Η Μόσχα πάντως σημείωσε ότι η απόφαση της Ρωσίας να αναστείλει την συμμετοχή της στη συμφωνία για τα σιτηρά δεν συνδέεται με την επίθεση στη γέφυρα της Κριμαίας.
Η Ρωσία αξιώνει χαλάρωση των κυρώσεων
Η Μόσχα αξιώνει τη χαλάρωση των δυτικών κυρώσεων, για να αποδεχτεί την ανανέωση της συμφωνίας για τη μεταφορά σιτηρών από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας. Η Ρωσία, εδώ και ένα χρόνο περίπου, απαιτεί να χαλαρώσουν οι δυτικές κυρώσεις, ώστε να μπορεί να εξάγει απεριόριστες ποσότητες δικών της σιτηρών και λιπασμάτων.
Το Κρεμλίνο έχει εκφράσει τη δυσαρέσκειά του, υποστηρίζοντας ότι μέχρι τώρα μόνο το ουκρανικό τμήμα της συμφωνίας εφαρμόζεται πλήρως, ενώ οι περιορισμοί στις εξαγωγές ρωσικών λιπασμάτων και τροφίμων δεν έχουν αρθεί.
Αντίθετα, το Κίεβο υποστηρίζει να παραταθεί η συμφωνία για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Στις 8 Ιουλίου, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σε συνέντευξη Τύπου μετά τις συνομιλίες με τον Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη, ζήτησε την παράταση της συμφωνίας, χωρίς να ληφθεί υπόψη η θέση της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Χάρη στη συμφωνία, η Ουκρανία -ένας από τους σημαντικότερους εξαγωγείς σιτηρών στον κόσμο πριν από τον πόλεμο- μπόρεσε να εξάγει 33 εκατομμύρια τόνους τους τελευταίους 12μήνες. Χθες απέπλευσε από την Οδησσό ένα από τα τελευταία πλοία, το φορτηγό «TQ Samsun». Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, είναι φορτωμένο με περισσότερους από 15.000 τόνους ελαιοκράμβης.
Τι προβλέπει η συμφωνία
Η συμφωνία για την ασφαλή μεταφορά των σιτηρών από τη Μαύρη Θάλασσα υπεγράφη στις 22 Ιουλίου του 2022 στην Κωνσταντινούπολη από εκπροσώπους της Ρωσίας, της Ουκρανίας, της Τουρκίας και του ΟΗΕ. Από τις 18 Μαρτίου 2023, η Μόσχα παρέτεινε τη συμφωνία για 60 ημέρες, έως τις 18 Μαΐου και στη συνέχεια μέχρι τις 17 Ιουλίου.
Η λεγόμενη «Πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας», προβλέπει την απεμπλοκή των ρωσικών εξαγωγών τροφίμων και λιπασμάτων, την επανασύνδεση της Rosselkhozbank με τη διαδικασία Swift , την επανέναρξη των προμηθειών γεωργικού εξοπλισμού, ανταλλακτικών και υπηρεσιών, την αποκατάσταση του έργου του αγωγού αμμωνίας Τολιάτι – Οδησσού και μια σειρά άλλων μέτρων.
Οι συμφωνίες για την εξαγωγή τροφίμων από την Ουκρανία συνήφθησαν στις 22 Ιουλίου 2022 στην Κωνσταντινούπολη για 120 ημέρες και στη συνέχεια παρατάθηκαν τρεις φορές. Μία από τις συμφωνίες ρυθμίζει τη διαδικασία για την εξαγωγή σιτηρών από τα λιμάνια της Οδησσού, του Τσερνομόρσκ και του Γιούζνι που ελέγχονται από το Κίεβο. Το άλλο μέρος αφορά την πρόσβαση στις παγκόσμιες αγορές για τα ρωσικά αγροτικά προϊόντα και τα λιπάσματα- διατάξεις που σύμφωνα με τη Μόσχα-παραμένουν ανεκπλήρωτες μέχρι σήμερα.
