Η Ολομέλεια της Βουλής απέρριψε δύο προτάσεις νόμου για τις εκποιήσεις, στην τελευταία νομοθετικού περιεχομένου συνεδρίαση πριν τις θερινές διακοπές.
Η πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ, που συνυπογράφεται από το ΕΛΑΜ, τη ΔΗΠΑ, την ΕΔΕΚ, τους Οικολόγους και τρεις βουλευτές του ΔΗΚΟ, για παροχή του δικαιώματος σε δανειολήπτες προσφυγής στο Δικαστήριο για εξασφάλιση διατάγματος αναστολής προγραμματισμένης εκποίησης, προκειμένου να εξεταστούν ενδεχόμενες καταχρηστικές ρήτρες και υπερχρεώσεις, καταψηφίστηκε με 27 ψήψους.
Η πρόταση του Προέδρου της ΕΔΕΚ για την εκποίηση ακινήτου στην τιμή εκτίμησης κατά την ημερομηνία σύναψης μια δανειακής σύμβασης καταψηφίστηκε με 43 ψήφους.
Με τις προτάσεις αυτές διαφωνούσαν Υπουργείο Οικονομικών και Κεντρική Τράπεζα Κύπρου.
Εγκρίθηκε τροπολογία της ΕΔΕΚ για παγοποίηση του επιτοκίου, με 23 ψήφους υπέρ, 17 εναντίον και 13 αποχές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι προτάσεις τέθηκαν σε ψηφοφορία για αναβολή και σε σύνολο 52 βουλευτών υπέρ αναβολής της πρώτης πρότασης νόμου ψήφισαν 14 και εναντίον 38. Υπέρ αναβολής συζήτησης της 2ης είχαν ταχθεί επίσης 14 βουλευτές και εναντίον 38.
Νωρίτερα πήρε αναβολή η συζήτηση του ν/σ της κυβέρνησης που αφορούσε στη δημιουργία ειδικής δικαιοδοσίας στα Επαρχιακά Δικαστήρια για ταχεία εξέταση υποθέσεων μη εξυπηρετούμενων δανείων με εξασφάλιση κύρια κατοικία αξίας μέχρι €350.000.
Ζωντανά η συζήτηση
Τι έλεγαν αναλυτικά οι προτάσεις
Η πρώτη πρόταση νόμου ήταν των Άριστου Δαμιανού, Αντρέα Καυκαλιά και Χρίστου Χριστοφίδη εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, Σωτήρη Ιωάννου εκ μέρους του Εθνικού Λαϊκού Μετώπου, Ηλία Μυριάνθους εκ μέρους της ΕΔΕΚ Σοσιαλιστικό Κόμμα, Αλέκου Τρυφωνίδη εκ μέρους της Δημοκρατικής Παράταξης-Συνεργασία Δημοκρατικών Δυνάμεων, Σταύρου Παπαδούρη εκ μέρους του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών, Ζαχαρία Κουλία, βουλευτή εκλογικής περιφέρειας Αμμοχώστου, Χρίστου Ορφανίδη, βουλευτή εκλογικής περιφέρειας Λάρνακας, Παύλου Μυλωνά, βουλευτή εκλογικής περιφέρειας Λεμεσού, Κωστή Ευσταθίου, μεμονωμένου σοσιαλιστή βουλευτή, και Ανδρέα Θεμιστοκλέους, ανεξάρτητου βουλευτή.
Αποσκοπούσε σε τροποποίηση του Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμου, ώστε να διασφαλιστεί το δικαίωμα του ενυπόθηκου οφειλέτη και άλλων ενδιαφερόμενων προσώπων να προσφεύγουν σε αρμόδιο δικαστήριο για την αναστολή διαδικασίας εκποίησης ακινήτου σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, οι οποίες καθορίζονται σχετικά και περιλαμβάνουν την αμφισβήτηση του ύψους του οφειλόμενου ποσού και την επίκληση ύπαρξης καταχρηστικών ρητρών στις συμβάσεις δανείων ή υποθηκών.
Η δεύτερη πρόταση του Μαρίνου Σιζόπουλου αποσκοπούσε σε τροποποίηση του περί Συμβάσεων Πίστωσης για Καταναλωτές σε σχέση με Ακίνητα που προορίζονται για Κατοικία Νόμου, ώστε να επιτευχθεί ορθή εναρμόνιση με την πράξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Oι τοποθετήσεις των Βουλευτών
Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου είπε ότι η πρότασή τους είναι σχεδόν οριζόντια και δεν στηρίζεται από τον ΔΗΣΥ, «που είναι πάντα με τις τράπεζες». Ανέφερε ότι η κυβέρνηση δεν έχει φέρει καμία πρόταση παρά μόνο εξαγγελίες και προθέσεις και το κόμμα του είναι για το λόγο αυτό καχύποπτο.
Ανέφερε ότι αυτή τη στιγμή πληρώνουμε τα εγκλήματα των τραπεζών, τις κακές πρακτικές και την ελλιπή εποπτεία και πρόσθεσε ότι αντιλαμβάνεται γιατί κάποιοι δεν θέλουν να μιλούν για τις ευθύνες των τραπεζών.
Ο Άριστος Δαμιανού ανέφερε ότι το ερώτημα, που τέθηκε για την ειδική δικαιοδοσία των επαρχιακών δικαστηρίων είναι καθόλα εύλογο και κάλεσε την κυβέρνηση να εξηγήσει για το ειδικό αυτό δικαστήριο όταν είναι έτοιμη. Ανέφερε εξάλλου ότι καλό θα ήταν οι συγκυβερνώντες να συντονίζονται μεταξύ τους και πρόσθεσε ότι κατανοεί απόλυτα γιατί κάποιοι αποφεύγουν τη συζήτηση για τις καταχρηστικές ρήτρες των τραπεζών.
Είπε επίσης ότι αν για κάποιους η πρόταση που συνυπογράφει το ΑΚΕΛ είναι ανεύθυνη, τότε θα πρέπει να τα βρουν μεταξύ τους, καθώς τη συνυπογράφουν και εκ των συγκυβερνώντων.
Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος Γιώργος Λουκαϊδης είπε ότι είχαμε στην Κύπρο τραπεζική ληστεία και το τραπεζικό πρόβλημα παραμένει και απέρριψε τα όσα λέγονται για την οικονομία ως ακατάσχετη κινδυνολογία.
Ανέφερε ότι κόσμος ξεσπιτώνεται και χάνει την επαγγελματική του στέγη και είναι καιρός αυτό να το αντιμετωπίσουμε.
Ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος είπε ότι η πρόταση που συνυπογράφεται από πολλά κόμματα θα οδηγήσει την οικονομία σε περιπέτειες και κάλεσε όλους να αναλογιστούν την επόμενη μέρα όταν θα οδηγήσουμε την οικονομία σε μια τραπεζική κρίση και τους κάλεσε να πουν ποιες εισηγήσεις έχουν.
Κάλεσε επίσης τους βουλευτές να πουν αν συμφωνούν με τον δικό του βουλευτή Ζαχαρία Κουλία που είπε ότι προτιμά την υποβάθμιση της οικονομίας. Ο κ. Παπαδόπουλος είπε εξάλλου ότι το πακέτο της κυβέρνησης μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση των ΜΕΔ.
Ο Ζαχαρίας Κουλίας του ΔΗΚΟ είπε ότι είναι καιρός να διορθώσουμε τα αμαρτήματά μας και διερωτήθηκε πώς θα βλάψει την οικονομία μια τρίμηνη αναστολή και αν θα μας υποβαθμίσουν για 3 μήνες.
Ο Παύλος Μυλωνάς του ΔΗΚΟ είπε ότι το ιδανικό θα ήταν συναινετικά να δίναμε χρόνο και να υπήρχε μια καλύτερη λύση τον Σεπτέμβριο. Είπε ακόμη ότι ένοχοι είναι όσοι εγκλημάτησαν τα προηγούμενα χρόνια.
Ο Ονούφριος Κουλλά, βουλευτής του ΔΗΣΥ είπε ότι το κόμμα του τηρεί στάση ευθύνης και υπευθυνότητας έναντι όλων των πολιτών, παρά το ότι είναι αντιπολίτευση και ήταν εύκολο να κάνει το αντίθετο και δεν θα κουραστεί να το κάνει όσο υπάρχουν αποσταθεροποιητικές δυνάμεις.
Πρόσθεσε ότι δεν πρόκειται το κόμμα τα στηρίξει επικίνδυνες προτάσεις, όπως τις χαρακτηρίζουν το ΥΠΟΙΚ, η ΚΤΚ και άλλοι ειδικοί, ενώ ήταν έτοιμοι να στηρίξουν το νομοσχέδιο της Κυβέρνησης. Εξέφρασε την άποψη ότι σε τέτοια κεφαλαιώδους σημασίας ζητήματα πρέπει να υπάρχει συνεργασία με την εκτελεστική εξουσία για να βρεθούν λύσεις.
Από την άλλη, ανέφερε η Κυβέρνηση δεν έφερε αυτά για τα οποία καλλιεργούσε προσδοκίες, ότι δηλαδή θα λύσει το ζήτημα σφαιρικά.
Παράλληλα είπε ότι η μόνη θεραπεία που θέλει να φέρει η Βουλή είναι η αναστολή των εκποιήσεων που όχι μόνο δεν θα μειώσει, αλλά θα διογκώσει το πρόβλημα. Χαρακτήρισε ακόμα μύθο ότι δεν υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης στη δικαιοσύνη, αφού καθημερινά εκδικάζονται υποθέσεις. Ωστόσο όπως είπε, αυτό που θέλουν τώρα είναι σχεδόν αυτόματη αναστολή της εκποίησης, για όποιο πάει στα δικαστήρια.
Ο Λίνος Παπαγιάννης, βουλευτής του ΕΛΑΜ είπε ότι αυτό που συμβαίνει σήμερα είναι και παράλογο και παράδοξο και αναφέρθηκε σε πιέσεις στους εισηγητές της πρότασης από κάποιους που είναι παραπληροφορημένοι και δεν αντιλήφθηκαν σε τι αποσκοπεί η πρόταση. Είπε ότι πρέπει να προστατευθούν όσοι είναι υποχείρια, όπως είπε, των τραπεζών και αυτό καμία πρόταση της κυβέρνησης δεν το καλύπτει. Είπε επίσης ότι πρέπει να είμαστε συνεπείς με τον όρκο μας.
Ο Σωτήρης Ιωάννου, βουλευτής του ΕΛΑΜ είπε ότι η πρόταση είναι προϊόν εργασίας και συγκλίσεων και ότι υπάρχει τρόπος να αντιμετωπιστούν οι στρατηγικοί κακοπληρωτές. Διερωτήθηκε πώς γίνεται μια πρόταση υπεύθυνη και επωφελής, να λένε κάποιοι ότι απειλεί την οικονομία.
Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος είπε ότι η μονομερής αναστολή της εκποίησης δεν βοηθά και ειδικά τους δανειολήπτες, που έχουν κάποιο ακίνητο και θα απορροφηθεί από τις εταιρείες εξαγοράς.
Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Ηλίας Μυριάνθους που κατέθεσε και 2 προφορικές τροπολογίες είπε ότι το 2018 καταργήσαμε το συνταγματικό δικαίωμα προσφυγής στα δικαστήρια και δυστυχώς φανήκαμε κατώτεροι των περιστάσεων και η πρόταση αποσκοπεί στο να επιλυθεί αυτή η συνταγματική εκτροπή «όχι με μιλλοσφοτζίσματα».
Από την ΔΗΠΑ ο Αλέκος Τρυφωνίδης είπε ότι το 2018 δόθηκαν υπερόπλα στις τράπεζες σε σχέση με τους δανειολήπτες και ότι οι τράπεζες διευκολύνθηκαν, με το να δοθεί άδεια να μεταφερθούν ΜΕΔ σε εταιρείες διαχείρισης. Ανέφερε ότι μπροστά στην απουσία προστασίας των δανειοληπτών, η ΔΗΠΑ ως υπεύθυνο κόμμα προσπαθεί να βρει διεξόδους. Ο κ. Τρυφωνίδης είπε ότι η Κυβέρνηση μελετά προτάσεις και τις επόμενες μέρες θα φέρει ν/σ για τον χρηματοοικονομικό επίτροπο που θα δίνει πολλές διεξόδους.
Ο Σταύρος Παπαδούρης των Οικολόγων αναφέρθηκε εκτενώς στο τι συνέβη από το 2018 και μετά και στο ότι οι δανειολήπτες είναι απροστάτευτοι. Είπε ότι σήμερα καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε μια στρέβλωση και πρόσθεσε πως η Κυβέρνηση δεν έχει φέρει πακέτο μέτρων και ότι πολλές εισηγήσεις τους είναι προτάσεις των κομμάτων.
Ο βουλευτής Κωστής Ευσταθίου ανέφερε ότι η ψήφιση του νόμου που επιτρέπει στον δανειολήπτη την πρόσβαση στη δικαιοσύνη «είναι το ελάχιστο, που μπορούμε να κάνουμε σαν κοινοβούλιο μιας δημοκρατικής χώρας».
«Αν αποστερήσουμε στον Κύπριο πολίτη το δικαίωμα να διεκδικεί δικαιοσύνη σε αυτό το τόπο τότε νομίζω χάνουμε και το τελευταίο διαπραγματευτικό ατού στο Κυπριακό. Η διαφορά μας με το ψευδοκράτος είναι ότι είμαστε κράτος αυθύπαρκτο και δημοκρατικό», είπε.
Ο ανεξάρτητος βουλευτής Λεμεσού Ανδρέας Θεμιστοκλέους χαρακτήρισε αίσχος την νομοθεσία του 2018. Και πρόσθεσε ότι ο ίδιος δεν διανοείται την Κυπριακή Δημοκρατία του 2023 να στερεί ή να αποστερεί από οιονδήποτε πολίτη ή άλλο άνθρωπο κατοικεί ή είναι επισκέπτης στην Κύπρο το δικαίωμα να πάει στη δικαιοσύνη για να βρει το δίκαιό του.
«Αυτή η κραιπάλη αυτή η αισχροκέρδεια πάνω στην ματωμένη και καταπονημένη καμπούρα των δανειοληπτών πρέπει να λήξει», πρόσθεσε.
Διαμαρτυρία με πανό
Την ώρα της συζήτησης στην Ολομέλειας δεκάδες πολίτες με πανό συγκεντρώθηκαν έξω από το κτίριο της Βουλής, ζητώντας να προστατευθούν οι δανειολήπτες από τις καταχρηστικές ρήτρες και από τις εκποιήσεις και να δοθεί το δικαίωμα προσφυγής στο δικαστήριο.
Τα πανό έγραφαν μεταξύ άλλων «το 2013 σου πήραν τα λεφτά, το 2023 σου παίρνουν το σπίτι» και «Σε καμία χώρα του κόσμου εκτέλεση χωρίς απόφαση δικαστηρίου».
