«Η Τουρκία στοχεύει στον εκσυγχρονισμό του στόλου των F-16 και η Ελλάδα επίσης ζητά βοήθεια.Έτσι, ειλικρινά, προσπαθώ να δημιουργήσω κάτι σαν κονσόρτσιουμ που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να ενισχύσουμε το ΝΑΤΟ όσον αφορά τη στρατιωτική ικανότητα τόσο της Ελλάδας όσο και της Τουρκίας και να επιτρέψουμε στη Σουηδία να ενταχθεί» είπε χαρακτηριστικά ο Μπάιντεν. Πρόσθεσε ότι δεν έχει γίνει ακόμη, αλλά είναι αισιόδοξος ότι το θέμα θα λυθεί.
Μετά τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ που θέλει να φέρει ξανά κοντά και τις δύο πλευρές για συνομιλίες, τώρα ενεπλάκη και ο Αμερικανός πρόεδρος που τηλεφώνησε στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογαν και συμφωνήθηκε να συναντηθούν στο περιθώριο της συνόδου για να βρεθεί λύση στο θέμα της ένταξης της Σουηδίας.
Σύμφωνα μάλιστα με την ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας, ο Ερντογάν ευχαρίστησε τον Μπάιντεν για την υποστήριξη της έκκλησης για αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη F-16.
Παραδοσιακά πιστός στο Οθωμανικό παζάρι, ο Ερντογάν κατέστησε όμως σαφές ότι δεν θεωρεί σωστό να συνδεθεί το ζήτημα των F-16 με την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Αδίστακτος στη δισπραγμάτευση
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι ένας ψύχραιμος, κυνικός, αλλά κυρίως αδίστακτος στις διαπραγματεύσεις πολιτικός, που είναι πάντα καλός για εκπλήξεις. Όπου βλέπει ένα πλεονέκτημα, προσπαθεί να το εκμεταλλευτεί. Η επιθυμία της Σουηδίας να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ όσο το δυνατόν γρηγορότερα ήταν μια στρατηγική ευκαιρία για τον Ερντογάν να αναβαθμίσει το καθεστώς της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ.
«Η συνεχιζόμενη άρνησή του να συμφωνήσει με την ένταξη της Σουηδίας, ενώ δηλώνει ότι είναι ανοιχτός στην είσοδο της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, μπορεί να προσδίδει στον Ερντογάν ελάχιστη συμπάθεια μεταξύ των κρατών μελών του ΝΑΤΟ, αλλά όλοι πρέπει πρέπει να παραδεχτούν ότι τίποτα δεν λειτουργεί χωρίς την Τουρκία», λέει στην Ναυτεμπορική βετεράνος Ευρωπαίος διπλωμάτης, που θέλει να διατηρήσει την ανωνυμία του. «Αυτό είναι μια αξία από μόνη της, γιατί ο Ερντογάν μπορεί να υποθέσει ότι τα συμφέροντά του στο περιβάλλον του ΝΑΤΟ θα ληφθούν εξαρχής περισσότερο υπόψη», προσθέτει.
Η ίδια πηγή εξηγεί στην Ναυτεμπορική ότι «οι λόγοι που προβάλλει η τουρκική κυβέρνηση κατά της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ παίζουν έναν εντελώς δευτερεύοντα ρόλο. Η Σουηδία με την ενίσχυση της άκρας δεξιάς έχει πάψει εδώ και καιρό να είναι ένα ασφαλές καταφύγιο για τους διωκόμενους Κούρδους και τους αντιπάλους του καθεστώτος Ερντογάν που θέλουν να ξεφύγουν από τις διώξεις στην Τουρκία. Και αυτό το ξέρει και ο Ερντογάν.
Ο πραγματικός του στόχος σε αυτό το πολιτικό παιχνίδι είναι επομένως λιγότερο μια αλλαγή στη σουηδική πολιτική παρά η αναγνώριση των Ηνωμένων Πολιτειών ότι η Τουρκία είναι ένας απαραίτητος, σημαντικός παίκτης εντός του ΝΑΤΟ».
Αλαζονεία στα ύψη
Μέχρι πρόσφατα, η Ουάσιγκτον αγνοούσε τον Ερντογάν. Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είχε αρνηθεί να δεχθεί τον Ερντογάν στον Λευκό Οίκο. Το Κογκρέσο εμποδίζει τις παραδόσεις F-16 στην Τουρκία και, όπως ισχυρίζεται η Άγκυρα, «η Αμερική φλερτάρει την Ελλάδα».
Για να αλλάξει αυτό, ο Ερντογάν βάζει φρένο στην ένταξη της Σουηδίας.
Ο Τούρκος πρόεδρος θα συναντηθεί σήμερα με τον Σουηδό πρωθυπουργό Ουλφ Κρίστερσον, αλλά δεν περιμένει δεσμεύσεις από τη Στοκχόλμη. Μόνο με τον Μπάιντεν θα το συζητήσει ουσιαστικά. Ειδικά μετά την πρόσφατη εκλογική του νίκη, η αλαζονεία του Ερντογάν έχει εκτοξευτεί στα ύψη και είναι πεπεισμένος ότι ο Μπάιντεν δεν μπορεί πλέον να τον αγνοήσει.
Μιχάλης Ψύλος • [email protected]
