Ένα μεγάλο πρόγραμμα ναυπήγησης πρώτης γενιάς πυρηνοκίνητων υποβρυχίων στο πλαίσιο της τριμερούς στρατηγικής συμφωνίας AUKUS ανακοίνωσαν από ναυτική βάση στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια οι ηγέτες των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Αυστραλίας.
Τα νέα υποβρύχια θα ονομάζονται SSN-AUKUS και θα κατασκευαστούν από τη Βρετανία και την Αυστραλία με βάση τον βρετανικό σχεδιασμό υποβρυχίων, με ενσωμάτωση της αμερικανικής τεχνολογίας, όπως ανακοίνωσε ο Βρετανός Πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ σε κοινές δηλώσεις με τον Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν και τον Πρωθυπουργό Άντονι Αλμπανέζε.
Η συμφωνία AUKUS μεταξύ των τριών χωρών υπεγράφη το Σεπτέμβριο του 2021 με στόχο την παροχή υποβρυχίων στην Καμπέρα. Οι λεπτομέρειες ανακοινώθηκαν σήμερα μετά από ενάμιση χρόνο διαβουλεύσεων.
Τα πρώτα βρετανικά υποβρύχια υπολογίζεται ότι θα είναι έτοιμα στα τέλη της επόμενης δεκαετίας, ενώ τα πρώτα αυστραλιανά υποβρύχια στις αρχές της δεκαετίας του 2040.
Το πρώτο βήμα θα είναι η εκπαίδευση των Αυστραλών ειδικών που θα ενσωματωθούν στο αμερικανικό και βρετανικό πολεμικό ναυτικό και στις βιομηχανικές μονάδες ναυπήγησης υποβρυχίων.
Η συμφωνία προβλέπει επίσης πώληση αμερικανικών υποβρυχίων κλάσης Virginia στην Αυστραλία την επόμενη δεκαετία και μόνιμη παρουσία αμερικανικών και βρετανικών υποβρυχίων σε ναυτική βάση της Αυστραλίας από το 2027.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός χαρακτήρισε τη συμφωνία AUKUS ως την πιο μεγάλη διεθνή στρατιωτική συμφωνία εδώ και γενιές και έκανε λόγο για «νέες σχέσεις ώστε να αντιμετωπιστούν νέες προκλήσεις», μια αναφορά που εκλαμβάνεται κυρίως ως μήνυμα προς το Πεκίνο.
Ο πρόεδρος Μπάιντεν επανέλαβε πολλές φορές ότι τα πυρηνοκίνητα υποβρύχια δεν συνιστούν πυρηνικά όπλα.
Το ταξίδι του Βρετανού Πρωθυπουργού στις ΗΠΑ συνέπεσε με την παρουσίαση από την κυβέρνησή του της επικαιροποιημένης Ενοποιημένης Έκθεσης για την πολιτική άμυνας, ασφάλειας και εξωτερικών υποθέσεων του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η έκθεση αναδεικνύει την «πρόκληση» που συνιστά η Κίνα, επιβεβαιώνοντας τη μετατόπιση της βρετανικής έμφασης στην περιοχή του Ινδό-Ειρηνικού, αν και σημειώνει ότι άμεση προτεραιότητα είναι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Ο κ. Σούνακ έγραψε στο προοίμιο της έκθεσης ότι ο ρωσικός πόλεμος στην Ουκρανία και η επιθετικότητα της Κίνας έναντι της Ταϊβάν απειλούν να δημιουργήσουν έναν κόσμο «που θα καθορίζεται από κίνδυνο, αναταραχή και διαίρεση». Προέβλεψε δε μία «δύσκολη και επικίνδυνη δεκαετία» για την παγκόσμια τάξη.
Σε δηλώσεις του σε αμερικανικά δίκτυα χαρακτήρισε «ανησυχητική και επικίνδυνη» την πιθανή παροχή όπλων από την Κίνα στη Ρωσία για το ουκρανικό μέτωπο, ενώ στο BBC είπε πως πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη η πρόκληση που συνιστά το Πεκίνο.
Αναφερόμενος στην απόφαση αύξησης των δαπανών για τις ένοπλες δυνάμεις σχολίασε ότι ο κόσμος έχει γίνει πιο «ασταθής» και ότι οι απειλές για τη βρετανική ασφάλεια έχουν αυξηθεί.
Από το Σαν Ντιέγκο ο κ. Σούνακ τόνισε επίσης ότι το ναυπηγικό πρόγραμμα SSN-AUKUS θα δημιουργήσει χιλιάδες θέσεις εργασίας για τους Βρετανούς τις επόμενες δεκαετίες.
