Μια σπάνια επίθεση στην Κωνσταντινούπολη θα πυροδοτήσει την εγχώρια αντικουρδική ρητορική πριν τις εκλογές του 2023 όμως είναι απίθανο να επηρεάσει σημαντικά την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας.
Στις 13 Νοεμβρίου εξερράγη ένας αυτοσχέδιος εκρηκτικός μηχανισμός κοντά σε ζαχαροπλαστείο στην οδό Istiklal, ένα από τα πιο πολυσύχναστα εμπορικά περάσματα της Κωνσταντινούπολης, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν έξι άνθρωποι και να τραυματιστούν περισσότεροι από 80. Μέχρι στιγμής καμία οργάνωση δεν έχει αναλάβει την ευθύνη της επίθεσης, όμως Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν επιρρίψει ευθύνες στον Συριακό κλάδο του PKK, που στην Τουρκία έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική οργάνωση.
Η επίθεση έγινε λιγότερο από έναν χρόνο πριν τις προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές της Τουρκίας, που έχουν προγραμματιστεί για τον Ιούνιο του 2023. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν θα επανεκλεγεί, αν και οι συνεχιζόμενες οικονομικές αναταράξεις στην Τουρκία διαβρώνουν σταθερά τη δημοφιλία του κυβερνώντος κόμματος της Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP).
* Τόσο το PKK όσο και ο Συριακός κλάδος της οργάνωσης αρνήθηκαν την ευθύνη για την επίθεση. Η επίθεση της 13ης Νοεμβρίου είναι η πρώτη που σημειώνεται στην Κωνσταντινούπολη μετά την αναίμακτη επίθεση του Απριλίου, όταν φερόμενος ως δράσης από το PKK τοποθέτησε χειροβομβίδα κρότου-λάμψης έξω από ΜΚΟ που ευθυγραμμίζεται με το AKP.
* Η Τουρκία μάχεται κατά του PKK εδώ και 40 χρόνια. Η σύγκρουση κλιμακώθηκε το 2015 (σε μια επίσης τεταμένη περίοδο εκλογών) και έχει ως αποτέλεσμα σχεδόν κάθε μήνα έκτοτε να σκοτώνονται Τούρκοι των κρατικών δυνάμεων ασφαλείας και μαχητές του PKK –με εποχικές εξάρσεις την άνοιξη και το καλοκαίρι όταν οι μάχες είναι ευκολότερες στα λοφώδη επίκεντρα της σύγκρουσης στα νοτιοανατολικά της Τουρκίας, τη βόρεια Συρία και το βόρειο Ιράκ. Στον απόηχο της επίθεσης της Κωνσταντινούπολης, η Τουρκία ανακοίνωσε πρόσφατα σχέδια για επιδιώξει νέους στόχους στη βόρεια Συρία.
Οι κατηγορίες της κυβέρνησης πως πίσω από την επίθεση βρίσκονται Κούρδοι μαχητές θα πυροδοτήσει την εθνικιστική ρητορική και θα εξοστρακίσει περαιτέρω τους Κούρδους πολιτικούς, ακτιβιστές και πολίτες, εν όψει των εκλογών του 2023. Η έκρηξη στην Κωνσταντινούπολη τάραξε τους Τούρκους μετά από αρκετά χρόνια σχετικής ηρεμίας στις μεγάλες πόλεις της χώρας. Οι φόβοι για μια ακόμα τρομοκρατική επίθεση θα μπορούσαν να διατηρήσουν τα ζητήματα της εσωτερικής ασφάλειας στην κορυφή των ζητημάτων που σκέφτονται πολλοί ψηφοφόροι, εν όψει των καλπών του επόμενου έτους, κάτι που προηγουμένως βοήθησε το κυβερνών AKP και τον εταίρο του στον συνασπισμό, το υπερεθνικιστικό Κόμμα του Εθνικιστικού Κινήματος (MHP).
Για να διασφαλιστεί πως θα εξασφαλίσουν αρκετές ψήφους για να διατηρήσουν τον έλεγχο επί του νομοθετικού σώματος, οι υποψήφιοι του AKP και του MHP πιθανότατα θα εκμεταλλευτούν τις ανανεωμένες ανησυχίες των Τούρκων για την τρομοκρατία, ρίχνοντας μεγαλύτερο βάρος σε μια νατιβιστική ρητορική υπέρ της ασφάλειας που διαβάλλει τους Κουρδικούς και Συριακούς μειονοτικούς πληθυσμούς.
Η κυβέρνηση του AKP πιθανότατα θα λάβει επίσης μέτρα με στόχο να σιωπήσει ακόμα περισσότερο τους αντιφρονούντες και να μειώσει τις εκλογικές προοπτικές της αντιπολίτευσης εν όψει των εκλογών –όπως για παράδειγμα λογοκρίνοντας τα MME και χρησιμοποιώντας την επιρροή της στα δικαστήρια για να ενθαρρύνει τη δίωξη υποψηφίων και ηγεσίας της αντιπολίτευσης. Συνδυαστικά οι προσπάθειες αυτές θα καταστήσουν δυσκολότερο, αν όχι αδύνατο, τα κόμματα της αντιπολίτευσης –συμπεριλαμβανομένων των κομμάτων με κουρδική πλειοψηφία- να κερδίσουν κυβερνητική πλειοψηφία που να μπορεί να αμφισβητήσει εκείνην του AKP και του MHP στις εκλογές του επόμενου έτους, παρά τις αναξιόπιστες επιδόσεις του AKP στην οικονομία.
* Μια αύξηση της βίας μεταξύ της τουρκικής κυβέρνησης και των σχετιζόμενων με το PKK μαχητών το καλοκαίρι του 2015 πιθανότατα συνέβαλε στη νίκη του AKP στις γενικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν τον Νοέμβριο εκείνης της χρονιάς, καθώς το κόμμα έκανε προεκλογική εκστρατεία με μηνύματα που επικεντρώνονταν στην ασφάλεια.
* Η Βουλή της Τουρκίας, στην οποία κυριαρχεί το AKP, πέρασε πρόσφατα ένανσαρωτικό νόμο κατά της παραπληροφόρησης, που οι εγχώριοι και Δυτικοί επικριτές λένε πως θα διευκολύνει την τουρκική κυβέρνηση να ενοχοποιεί, να ελέγχει και να επηρεάζει τον πολιτικό λόγο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στα μέσα ενημέρωσης.
* Η αξιωματική αντιπολίτευση της Τουρκίας, το Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα (HDP) είναι κατά πλειοψηφία Κουρδικό. Ο ηγούμενος από το AKP κυβερνών συνασπισμός εξέταζε το ενδεχόμενο πραγματοποίησης συνομιλιών με το κόμμα για αποκλιμάκωση και για εξεύρεση κοινού εδάφους πριν τις εκλογές, ωστόσο η επίθεση στην Κωνσταντινούπολη και η φερόμενη εμπλοκή Κούρδων μαχητών θα μπορούσε να απειλήσει αυτή την επαναπροσέγγιση, καθώς και να βλάψει τις εκλογικές προοπτικές των Κούρδων υποψηφίων της αντιπολίτευσης να κατέβουν στις εκλογές του επόμενου έτους. Το HDP δεν σχετίζεται επισήμως με το PKK, αλλά το AKP από καιρό δημιουργεί ένα αφήγημα σύμπραξης μεταξύ των δύο.
Για να αποδείξει την προσήλωση της στην προστασία των Τούρκων εν όψει των εκλογών, η κυβέρνηση πιθανότατα θα πραγματοποιήσει επίσης επιχείρηση καταστολής Κούρδων πολιτών τις επόμενες εβδομάδες.
