Του Θάνου Τσίρου
«Βόμβα» φυσικού αερίου στον πληθωρισμό του Ιουνίου καθώς ο μήνας κλείνει με ανατίμηση 55%, κάτι που αναμένεται να αποτυπωθεί πολύ έντονα στον εναρμονισμένο δείκτη που ανακοινώνεται αύριο από τη Eurostat.
Ανοικτό είναι το ενδεχόμενο αύριο η Eurostat να καταγράψει νέα αύξηση στον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή της Ελλάδας, καθώς από το… μέτωπο της ενέργειας τα νέα δεν ήταν καθόλου ενθαρρυντικά. Αν μάλιστα προστεθεί και ο παράγοντας «τρόφιμα», τότε οι πιθανότητες να μιλάμε από αύριο για ένα νέο ρεκόρ 28 ετών πολλαπλασιάζονται. Γεγονός είναι ότι όσο επιμένουν οι πολύ υψηλές τιμές της ενέργειας -οι οποίες μάλιστα τον Ιούνιο έγιναν υψηλότερες και όσον αφορά την αμόλυβδη και όσον αφορά το φυσικό αέριο και όσον αφορά το ηλεκτρικό ρεύμα- τόσο δημιουργείται το έδαφος για συνεχείς αναπροσαρμογές τιμοκαταλόγων σε όλα τα «μέτωπα» της αγοράς.
Το φαινόμενο είναι πολύ έντονο στον λογαριασμό του supermarket ενώ πλέον καταγράφονται σημαντικές αυξήσεις ακόμη και σε πεδία που δεν είναι εμφανείς οι λόγοι για τους οποίους πρέπει να γίνουν ανατιμήσεις. Οι ελπίδες για αποκλιμάκωση -αν όχι των τιμών τουλάχιστον του δείκτη τιμών καταναλωτή επικεντρώνονται πλέον στον Ιούλιο.
Πρώτον, διότι οι συγκρίσεις θα αρχίσουν να γίνονται με τις ολοένα και υψηλότερες τιμές που είχαν αρχίσει να καταγράφονται πέρυσι το καλοκαίρι και αφετέρου διότι από τον Ιούλιο θα ενεργοποιηθεί ο νέος μηχανισμός επιδότησης της ηλεκτρικής ενέργειας. Στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι από μόνος του αυτός ο μηχανισμός μπορεί να συγκρατήσει τον πληθωρισμό κατά μία ποσοστιαία μονάδα. Βέβαια, μένει να φανεί αύριο από πού θα ξεκινήσει (αν ξεκινήσει) η αποκλιμάκωση, καθώς είναι πολύ πιθανό τουλάχιστον σε εθνικό επίπεδο ο δείκτης τιμών καταναλωτή να φτάσει και στο 12%.
Στην ενέργεια
Στα μέτωπα της ενέργειας η κατάσταση διαμορφώθηκε ως εξής:
1. Χθες και ενώ ο μήνας ακόμη δεν έχει τελειώσει, η τιμή του φυσικού αερίου στο χρηματιστήριο του Άμστερνταμ διαμορφώθηκε στα 139 ευρώ η μεγαβατώρα, με τη μηνιαία αύξηση να διαμορφώνεται στο εκρηκτικό 55,7%, ενώ σε ετήσια βάση (μεταβολή που επίσης παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του πληθωρισμού) καταγράφεται αύξηση 295,7%.
2. Στο πετρέλαιο δεν υπήρξε καμία τάση αποκλιμάκωσης μέσα στον Ιούνιο καθώς το brent διαμορφωνόταν και χθες στα 118 δολάρια το βαρέλι, τιμή αντίστοιχη με αυτή που είχαμε στο τέλος Μαΐου. Έτσι, η ανατίμηση της τάξεως του 60% σε σχέση με τον Ιούνιο του 2021 θα «χτυπήσει» πολύ έντονα στον πληθωρισμό του τρέχοντος μήνα. Πόσο μάλλον όταν σε επίπεδο λιανικής καυσίμων έχουν καταγραφεί εκρηκτικές τιμές και τον Ιούνιο. Ο τιμοκατάλογος της 28ης Ιουνίου έδειξε την τιμή της αμόλυβδης 95 οκτανίων στα 2,4 ευρώ το λίτρο, ενώ το diesel κίνησης διαμορφώθηκε στα 2,123 ευρώ, με το υγραέριο κοντά στο 1,1 ευρώ. Στο τέλος Μαΐου η αμόλυβδη διαμορφωνόταν στα 2,28 ευρώ, με το diesel κίνησης να «παίζει» στο 1,87 ευρώ και το υγραέριο κίνησης να είναι το μοναδικό καύσιμο που σήμερα κοστίζει λιγότερο σε σχέση με τον Μάιο.
3. Εφιαλτικές τιμές και για την ηλεκτρική ενέργεια. Η μέση τιμή του Ιουνίου ανήλθε στα 240,5 ευρώ η μεγαβατώρα, έναντι 225,07 ευρώ/MWh τον Μάιο, 246,60 τον Απρίλιο και 272,68 τον Μάρτιο, που παραμένει και το ιστορικό υψηλό. Η μέση τιμή των 240,49 ευρώ ανά μεγαβατώρα στη «χονδρική» θα «μεταφραζόταν» σε λιανικές τιμές πάνω από 350 ευρώ/MWh υπό «κανονικές» συνθήκες, γεγονός που αναδεικνύει την αναγκαιότητα μιας πιο δραστικής παρέμβασης
Η «ολική επαναφορά» παλαιών τιμών
Η κυβέρνηση δρομολόγησε ένα νέο μοντέλο λειτουργίας της αγοράς που «μπαίνει στην πρίζα» σε λίγες μέρες, χωρίς να είναι ακόμα σαφές κατά πόσο θα επιτύχει το σκοπούμενο αποτέλεσμα, που είναι η επιστροφή των τιμών στα επίπεδα που βρίσκονταν έναν χρόνο πριν, δηλαδή κοντά στα επίπεδα των 160-170 ευρώ/ MWh.
