Δημοσιεύουμε αποκλειστική συνέντευξη του Ανώτερου Εκτελεστικού Συμβούλου Deloitte κ. Πιερή Μάρκου στο περιοδικό nomisma. Η συνέντευξη έχει ως εξής:
Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για την πορεία της κυπριακής οικονομίας το 2022;
Σύμφωνα με τις προβλέψεις τόσο της κυβέρνησης, όσο και της ΕΕ, η οικονομία της Κύπρου το 2022 θα κινηθεί με θετικό πρόσημο κοντά στο 4% του ΑΕΠ. Ωστόσο, αυτό θα εξαρτηθεί κυρίως από την εξέλιξη της πανδημίας, αφού μια ενδεχόμενη επιδείνωση των δεδομένων θα επηρεάσει προς το αρνητικότερο την πορεία της οικονομίας. Επίσης, καθοριστικός κρίκος θα είναι και πάλι ο τουρισμός, αφού η καλή ή κακή πορεία του επηρεάζει ολόκληρη την οικονομία. Εκτός του τουρισμού, σημασία έχει και η πορεία των τομέων των επενδύσεων, των ακινήτων και γενικά των υπηρεσιών.
Σημαντικό στοιχείο που θα κρίνει την πορεία της οικονομίας τη νέα χρονιά είναι και η ετοιμότητα και αποφασιστικότητά μας να διαχειριστούμε επιτυχώς τις παλιές εκκρεμότητες, να προωθήσουμε τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις και να ανταποκριθούμε θετικά στις νέες προκλήσεις, είτε εσωγενείς, είτε εξωγενείς.
Υπό αυτές τις προϋποθέσεις δηλώνουμε συγκρατημένη αισιοδοξία για την εξέλιξη της οικονομίας το 2022.
Ποια θεωρείτε τα μεγαλύτερα εμπόδια που θα συναντήσει η Κύπρος στον οικονομικό τομέα τη νέα χρονιά;
Τα βασικά εμπόδια που θα βρούμε στο δρόμο μας το 2022 είναι ο περαιτέρω έλεγχος της πανδημίας, οι τυχόν εντάσεις με την Τουρκία λόγω της υλοποίησης του ενεργειακού προγράμματος μας στην ΑΟΖ, η ασυμφωνία του πολιτικού συστήματος για έγκαιρη προώθηση των μεταρρυθμίσεων στην τοπική αυτοδιοίκηση, στην δικαιοσύνη κλπ., η ανάγκη για βελτίωση των δημόσιων οικονομικών, οι πληθωριστικές πιέσεις που ασκούνται λόγω της διεθνούς ενεργειακής κρίσης και η δυστοκία στη λήψη κοινών αποφάσεων για μια σειρά οικονομικών θεμάτων, λόγω της προεκλογικής περιόδου.
Επίσης, δεν θα πρέπει να κλείνουμε τα μάτια στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον που σήμερα χαρακτηρίζεται από συνεχή αστάθεια. Η ένταση στις σχέσεις ΗΠΑ – Ρωσίας, η ενεργειακή κρίση, καθώς και ο πληθωρισμός και τα οικονομικά προβλήματα στον ευρωπαϊκό χώρο, θα πρέπει να μας κρατούν σε εγρήγορση.
Οι διαπιστώσεις αυτές υποδεικνύουν και την ανάγκη για καλύτερο συντονισμό και συναίνεση του πολιτικού συστήματος, ώστε να μην υπονομεύσουμε τις όποιες προοπτικές για ανάπτυξη και πρόοδο παρουσιάσει η οικονομία μας.
Ποιες θεωρείτε τις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται η οικονομία για να εκσυγχρονίσουμε και να εμπλουτίσουμε το οικονομικό μοντέλο μας;
Το οικονομικό μοντέλο μας χρειάζεται βελτίωση και εμπλουτισμό όσον αφορά τους παραδοσιακούς τομείς του, δηλαδή τον τουρισμό και τα ακίνητα, όπως και ενίσχυση όσον αφορά νέους τομείς που είναι η ενέργεια, η έρευνα, η καινοτομία, η ιδιωτική ιατρική και εκπαίδευση, η αειφορία, η πράσινη και γαλάζια ανάπτυξη. Αν δεν προβούμε σ’ αυτές τις διορθωτικές κινήσεις ούτε το 2022, τότε η οικονομία θ’ αρχίσει να παρουσιάζει βαρίδια που δεν θα της επιτρέπουν να πάρει μια αναπτυξιακή τροχιά.
Στα πλαίσια αυτά, συγκαταλέγεται η ανάγκη για μια σειρά από μεταρρυθμίσεις και τομές όπως είναι η τοπική αυτοδιοίκηση, η δικαιοσύνη, η δημόσια υπηρεσία, το φορολογικό σύστημα, οι επενδύσεις, η πολεοδομική αμνηστία και άλλα. Χωρίς αυτές τις τομές, η οικονομία θα συνεχίσει να ανακυκλώνεται χωρίς να επιτυγχάνει τους στόχους μας για διαχρονική και βιώσιμη ανάπτυξη. Πιστεύουμε ότι το 2022 είναι η χρονιά μιας εκ βάθρου ανασύνταξης της οικονομίας, με σκοπό να θέσουμε τις βάσεις για μια βιώσιμη ανάπτυξη στο μέλλον.
Σε ποιους τομείς θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία τη νέα χρονιά για να επιτευχθούν οι στόχοι της ανάπτυξης;
Όπως ανέφερα και πιο πάνω, η οικονομία μας χρειάζεται ένα γενικό «λίφτινγκ», αλλά με στοχευμένο τρόπο. Τομείς όπως η ενέργεια, οι υπηρεσίες, ο τουρισμός, τα ακίνητα, η καινοτομία – ψηφιακός μετασχηματισμός, πρέπει να τεθούν στην προτεραιότητα μας. Είναι οι νέοι υποσχόμενοι τομείς τους οποίους πρέπει να αξιοποιήσουμε για να δοθεί ώθηση και στην υπόλοιπη οικονομία. Αν οι τομείς αυτοί υστερήσουν, τότε θα επηρεαστεί αρνητικά το σύνολο της οικονομίας. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι η κυβέρνηση, η Βουλή και οι συναρμόδιοι φορείς θα συνεργαστούν στενά και εποικοδομητικά για να προωθήσουν τα κατάλληλα μέτρα, ώστε οι τομείς αυτοί να ενισχύσουν τη συνολική προσπάθεια για ανάπτυξη της οικονομίας.