Σε συμφωνία για επενδύσεις συνολικά 1,037 δισεκατομμυρίων ευρώ για πέντε έργα διασυνοριακών υποδομών, στο πλαίσιο του Μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» (Connecting Europe Facility – CEF) για δημιουργία διευρωπαϊκών δικτύων ενέργειας, κατέληξαν τα κράτη μέλη, μετά από σχετική πρόταση της Κομισιόν.
Η μεγαλύτερη χρηματοδότηση ύψους 657 εκατομμυρίων ευρώ αφορά την κατασκευή του έργου EuroAsia Interconnector για στήριξη της πρώτης διασύνδεσης του ηλεκτρικού δικτύου της Κύπρου με το πανευρωπαϊκό δίκτυο ηλεκτρισμού.
Σε δήλωση της με αφορμή την απόφαση η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον αναφέρθηκε ειδικά στο EuroAsia interconnector, υπογραμμίζοντας πως το έργο «θα δώσει τέλος στην ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου και θα τη συνδέσει με την υπόλοιπη Ευρώπη».
«Οι τελευταίοι μήνες μας θύμισαν ξανά πόσο σημαντική για την διασφάλιση της παροχής οικονομικά προσβάσιμης ενέργειας και για την ασφάλεια εφοδιασμού, αλλά και για την μετάβαση στην καθαρή ενέργεια, είναι η ύπαρξη μιας ολοκληρωμένης αγοράς ενέργειας στην ΕΕ» υπενθύμισε η Επίτροπος.
«Αν και έχει υπάρξει αξιοσημείωτη πρόοδος την τελευταία δεκαετία όσον αφορά την καλύτερη διασυνδεσιμότητα της αγοράς μας, μπορούν και πρέπει να γίνουν περισσότερα» πρόσθεσε.
Ειδικότερα όσον αφορά το EuroAsia interconnector, πρόκειται για έργο το οποίο θα ενώνει τα δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρισμού της Κύπρου και της Ελλάδας, «δημιουργώντας τη δυνατότητα μεταφοράς ηλεκτρισμού και στις δύο κατευθύνσεις και θέτοντας έτσι τέλος στην ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου» όπως αναφέρεται.
«Τα 898 χιλιόμετρα υποθαλάσσιων καλωδίων σε μάξιμουμ βάθος 3000 μέτρων θα θέσει νέα παγκόσμια ρεκόρ για έργο αυτού του είδους» προστίθεται. Η επένδυση στο έργο, σημειώνεται, «αποτελεί συνέχεια της οικονομικής και πολιτικής υποστήριξης του έργου EuroAsia», ενώ το κονδύλι των 657 εκατομμυρίων έρχεται να προστεθεί στη χρηματοδότηση 100 εκατομμυρίων ευρώ που έχει ήδη χορηγηθεί μέσω του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Όπως τονίζεται στην ανακοίνωση, η ύπαρξη ολοκληρωμένων δικτύων ενεργειακών υποδομών είναι απαραίτητη για την ενεργειακή μετάβαση, καθώς διευκολύνουν την ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενισχύουν την ασφάλεια εφοδιασμού και συμβάλλουν στη συγκράτηση της αύξησης των τιμών ενέργειας.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Κομισιόν θεωρεί πως η διάθεση κονδυλίων από τον Μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF) στηρίζει και την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Η χρηματοδότηση καλύπτει, εκτός από τον EuroAsia Interconnector και ακόμα δύο έργα για τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας, ένα έργο για την αποθήκευση φυσικού αερίου και την στήριξη μελέτης για την μεταφορά διοξειδίου του άνθρακα.
Τα άλλα έργα που καλύπτονται από τη χρηματοδότηση είναι η δεύτερη φάση του έργου συγχρονισμού της Βαλτικής (170 εκατομμύρια ευρώ) με το οποίο ενισχύεται το ηλεκτρικό δίκτυο της Πολωνίας και αναβαθμίζονται οι υποδομές μεταφοράς ηλεκτρισμού σε Λιθουανία, Λετονία και Εσθονία, η δημιουργία τρίτης διασύνδεσης (γραμμή Aurora) για μεταφορά ηλεκτρισμού μεταξύ Σουηδίας και Φινλανδίας (127 εκατομμύρια ευρώ), η αύξηση της χωρητικότητας χώρου αποθήκευσης φυσικού αερίου στη Βουλγαρία (78 εκατομμύρια ευρώ) και η χρηματοδότηση μελέτης για τη δεύτερη φάση του έργου Northern Lights το οποίο αφορά την επέκταση του δικτύου μεταφοράς και προσωρινής αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα στην Νορβηγία (4 εκατομμύρια ευρώ).