Η επίσκεψη του Πάπα Φραγκίσκου στην Κύπρο στέλνει ηχηρά μηνύματα, τόσο για τους Μαρωνίτες, όσο και για την Κύπρο και την περιοχή ευρύτερα, ανέφερε σε συνέντευξη του στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Εκπρόσωπος των Μαρωνιτών στη Βουλή των Αντιπροσώπων Γιαννάκης Μούσας.
Μιλώντας στο ΚΥΠΕ με αφορμή την επικείμενη επίσκεψη του Προκαθήμενου της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας στο νησί, από 2 έως 4 Δεκεμβρίου, ο Γιαννάκης Μούσας εξέφρασε την ελπίδα η ιστορική επίσκεψη να δώσει ώθηση στα ζητήματα που απασχολούν τη θρησκευτική ομάδα των Μαρωνιτών, η οποία, όπως σημείωσε διατηρεί στενούς δεσμούς και κανάλια επικοινωνίας με την Αγία Έδρα. Αναφέρεται ειδικότερα, στο αίτημα των Μαρωνιτών για άμεση επιστροφή στα κατεχόμενα χωριά του Ασώματου και της Αγίας Μαρίνας, καθώς και στη διατήρηση των νέων γενεών Μαρωνιτών κοντά στις ρίζες και τις παραδόσεις τους, ζητήματα άρρηκτα συνδεδεμένα με την επιβίωση της κοινότητας.
Ο κ. Μούσας κάνει ειδική αναφορά σε δύο μεγάλα έργα υποδομών που υλοποιούνται προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά και στις προσπάθειες που γίνονται για να επιτραπεί η έναρξη εργασιών αναστήλωσης της ιστορικής Μονής του Προφήτη Ηλία, στην Αγία Μαρίνα.
Καλεί δε τους πιστούς να δώσουν μαζικά το «παρών» στη Θεία Λειτουργία που θα τελέσει ο Πάπας Φραγκίσκος στις 3 Δεκεμβρίου, στο στάδιο ΓΣΠ.
«Η επίσκεψη του Πάπα Φραγκίσκου στην Κύπρο είναι ένα πολύ σημαντικό γεγονός όχι μόνο για τη Μαρωνιτική και την καθολική κοινότητα της Κύπρου, αλλά και για όλη την Κύπρο. Είναι μια παγκόσμια φυσιογνωμία, ίσως η μεγαλύτερη στον πλανήτη, και αντιλαμβάνεστε ότι η αποστολική επίσκεψη σημαίνει πάρα πολλά από μόνη της», σημείωσε ο Εκπρόσωπος των Μαρωνιτών.
«Η επίσκεψη του Πάπα στην Κύπρο στέλνει ηχηρά μηνύματα. Πρώτα απ’ όλα, οι επισκέψεις του Ποντίφικα είναι πηγή ελπίδας και γι’ αυτούς που τις δέχονται αλλά και για την ευρύτερη περιοχή. Θεωρώ ότι η επίσκεψη του Πάπα θα στείλει μηνύματα ελπίδας, αισιοδοξίας, μηνύματα για ένα καλύτερο κόσμο. Και ειδικά ο Πάπας Φραγκίσκος έχει αυτή την ιδιαιτερότητα να θεωρείται ο Πάπας των φτωχών και μη προνομιούχων. Κατά συνέπεια θα δώσει, θεωρώ, βάρος σε αυτά τα θέματα», πρόσθεσε.
Ο κ. Μούσας είπε ότι υπάρχει εν εξελίξει ένας πυρετός προετοιμασιών, αλλά και αναβρασμός στην Καθολική κοινότητα της Κύπρου ενόψει της αποστολικής επίσκεψης, η οποία προϋποθέτει πάρα πολλή προετοιμασία, δεδομένων των πρωτοκόλλων που πρέπει να τηρούνται στις επισκέψεις του Πάπα. Εδώ και αρκετό καιρό υπάρχει μια συντονισμένη προσπάθεια με την Αγία Έδρα, ως προς την καλύτερη προετοιμασία της επίσκεψης, είπε. Η Καθολική κοινότητα της Κύπρου σε συντονισμό με την Προεδρία της Δημοκρατίας και την κυπριακή κυβέρνηση κάνουν ό,τι καλύτερο, ανέφερε, για να έχουμε μια εξαιρετική επίσκεψη του Ποντίφικα στην Κύπρο.
Συνεχίζοντας επεσήμανε ότι η θρησκευτική ομάδα των Μαρωνιτών αντιμετωπίζει ιδιαίτερα προβλήματα και ανέκαθεν διατηρεί στενούς δεσμούς και κανάλια επικοινωνίας με την Αγία Έδρα. «Έχουμε Αρχιεπίσκοπο στην Κύπρο και Πατριάρχη στο Λίβανο, ο οποίος είναι Καρδινάλιος και στενός συνεργάτης του Πάπα. Άρα οι Μαρωνίτες της Κύπρου είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με την Καθολική Εκκλησία και με το Βατικανό. Και ασφαλώς θεωρούν τον Άγιο Πατέρα την κεφαλήν όλων», είπε.
«Έχουμε τη στήριξη της Αγίας Έδρας σε όλες τις εκφάνσεις των προσπαθειών μας για να διατηρήσουμε την ταυτότητα, τον χαρακτήρα μας αλλά και τα χωριά μας. Που είναι το πιο σημαντικό για εμάς θέμα», σημείωσε ο κ. Μούσας, προσθέτοντας πως η Αγία Έδρα είναι σθεναρός συμπαραστάτης σε όλες τις προσπάθειες των Μαρωνιτών να κρατήσουν ζωντανά τα κατεχόμενα χωριά τους. «Ελπίζω κι εύχομαι ότι αυτή η επίσκεψη θα δώσει ακόμη περαιτέρω ώθηση στα θέματα της Μαρωνιτικής κοινότητας, κυρίως στο μέγα ζήτημα της επιστροφής στα χωριά μας», είπε.
Ανέφερε ότι την περασμένη εβδομάδα επισκέφθηκε το Βατικανό, όπου πραγματοποίησε σημαντικές επαφές και συναντήσεις ανασκοπώντας και αξιολογώντας την πορεία των θεμάτων, που απασχολούν την Μαρωνιτική κοινότητα, με τα σημαντικότερα να είναι δύο.
Το πρώτο αφορά τα μαρωνίτικα χωριά στα κατεχόμενα και ειδικότερα την Αγία Μαρίνα και τον Ασώματο, όπου δεν υπάρχει πρόσβαση παρά μόνο για εκκλησιασμούς. «Αυτό που αιτούμεθα και ζητούμε είναι την άμεση επιστροφή του κόσμου στα χωριά. Διότι χωρίς να επιστρέψουμε στα χωριά μας, χωρίς να έχουμε τη γη μας δεν υπάρχει πιθανότητα μακρόχρονης επιβίωσης της Μαρωνιτικής κοινότητας. Είναι θέμα επιβίωσης η επιστροφή μας στα χωριά και γι’ αυτό το θέτουμε τόσο επιτακτικά», υπογράμμισε. Πρόκειται, συνέχισε, για ζωτικής σημασίας θέμα. «Θα πρέπει να επιστρέψουμε στα χωριά μας, να υπάρχει αυτή η δυνατότητα και πριν τη λύση του Κυπριακού προβλήματος. Η λύση του Κυπριακού θα δώσει τις οριστικές διευθετήσεις, εμείς θέλουμε να επιστρέψουμε έστω και υπό το σημερινό στάτους κβο σε μία μεταβατική διευθέτηση μέχρι να φτάσουμε στη λύση του κυπριακού προβλήματος. Αυτή είναι η θέση μου, την οποία έχω μεταφέρει προς όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές στο Κυπριακό», εξήγησε.
Το δεύτερο θέμα αφορά τις νέες γενιές Μαρωνιτών. «Θέλουμε οι νέες γενιές να μεγαλώνουν σε ένα περιβάλλον, όπου να μπορούν να κρατούν, να συντηρούν, να καλλιεργούν, να διατηρούν, να αναπτύσσουν τα ιδιαίτερά τους γνωρίσματα ως Κύπριοι Μαρωνίτες», εξήγησε.
«Γεγονότα όπως η επίσκεψη του Ποντίφικα μόνο βοηθούν προς αυτή την κατεύθυνση», σημείωσε.
Ειδικότερα για το θέμα των νέων γενιών, ο Εκπρόσωπος των Μαρωνιτών εξήγησε ότι έχει διαμορφωθεί και υλοποιείται από την κοινότητα ένας σχεδιασμός, με τη στήριξη της κυπριακής κυβέρνησης, εκφράζοντας ιδιαίτερη εκτίμηση για το ότι η κυβέρνηση βρίσκεται δίπλα στις προσπάθειες της Κοινότητας. Ο σχεδιασμός αυτός αφορά την εκπαίδευση και την κατήχηση των νέων γενιών Μαρωνιτών, όπως και έργα υποδομής που θα βοηθήσουν τα παιδιά να κρατήσουν τις παραδόσεις και τα ιδιαίτερα γνωρίσματά τους.
Σήμερα, είπε, προωθείται η υλοποίηση δύο μεγάλων έργων υποδομής, προς αυτήν την κατεύθυνση. Πρόκειται για ένα Κέντρο Συνεργασίας που υλοποιείται στον Κορμακίτη και πιο συγκεκριμένα έναν μεγάλο κατασκηνωτικό και εκπαιδευτικό χώρο, όπου τα παιδιά θα μπορούν να περνούν κάποιες βδομάδες παρακολουθώντας μαθήματα για τα χωριά, τις παραδόσεις και την ιστορία τους. «Αυτό είναι ένα σημαντικό σημείο για να μη χαθεί η επαφή με τις ρίζες και με τα χωριά. Αυτό το έργο έχει ξεκινήσει σε συνεργασία με χρηματοδότηση της ΕΕ και σε δέκα μήνες αναμένουμε την ολοκλήρωσή του και θα είναι στη διάθεση της κοινότητας για να διαπαιδαγωγήσει τις νέες γενιές στα θέματα της καταγωγής, της ιστορίας, των παραδόσεων», σημείωσε ο κ. Μούσας.
Το δεύτερο μεγάλο έργο, το οποίο έχει πλήρως αδειοδοτηθεί και βρίσκεται τώρα στο τελικό στάδιο της ετοιμασίας των προσφορών, είναι το πολυδύναμο κέντρο Maronite Sporting Centre, που θα ανεγερθεί σε γη που έχει παραχωρηθεί στην κοινότητα από το κράτος στην Πάνω Δευτερά. «Αυτό το πολυδύναμο κέντρο θα δώσει μεγάλες δυνατότητες στις νέες γενιές να αναπτύξουν κάθε είδους δραστηριότητα. Αθλητική, πολιτιστική, κοινωνική και ούτω καθεξής. Θέλω να πιστεύω ότι θα προχωρήσει και αυτό το Κέντρο με τη στήριξη της κυπριακής κυβέρνησης και ότι τα επόμενα δύο χρόνια θα είμαστε σε θέση να έχουμε δυνατές υποδομές για να κρατήσουμε δυνατές νέες γενιές. Διότι χωρίς τις νέες γενιές θεωρώ ότι δεν υπάρχει προοπτική και μέλλον», είπε.
Σύμφωνα με τον Εκπρόσωπο των Μαρωνιτών, η κοινότητα με τα χρόνια μεγεθύνεται και σήμερα ο πληθυσμός της υπολογίζεται γύρω στις 8,000. Αυτό είναι ένα ευχάριστο γεγονός, είπε ο κ. Μούσας, για να προσθέσει ωστόσο ότι το «ανησυχητικό» είναι η αφομοίωσή της. «Ενώ ήταν προηγουμένως συγκεντρωμένη στα χωριά της, δηλαδή το 90 τοις εκατόν του πληθυσμού της κοινότητας ζούσε στα τέσσερα Μαρωνίτικα χωριά, δεν υπήρχε το κοινωνικό φαινόμενο των πολλών μεικτών γάμων. Σήμερα 47 χρόνια στην προσφυγιά, επειδή ο πληθυσμός έχει αναμειχθεί ουσιαστικά, δηλαδή σε κάθε 100 Κύπριους αντιστοιχεί ένας Μαρωνίτης, δημιουργούνται πλέον οι συνθήκες της κοινωνικοπολιτιστικής αφομοίωσης», είπε.
Οι μεικτοί γάμοι, συνέχισε, «συμβάλλουν στην απορρόφηση της κοινότητας από τη μεγαλύτερη κοινότητα. Εμείς προσπαθούμε να το αντιμετωπίσουμε μέσα από τους μηχανισμούς της καλλιέργειας της ξεχωριστής συνείδησης, της διαπαιδαγώγησης, τις παραδόσεις, την ιδιαίτερη ταυτότητα. Αλλά δεν είναι εύκολο να αντιμετωπιστεί αυτό το φαινόμενο, γι’ αυτό πιστεύουμε ότι πέραν όλων των άλλων, αυτό που αποτελεί εκ των ων ουκ άνευ είναι η επιστροφή στη γη μας».
Σήμερα, περίπου 70 τοις εκατόν των Μαρωνιτών διαμένουν στη Λευκωσία, 20 τοις εκατόν στη Λεμεσό, 10 τοις εκατόν στη Λάρνακα, 5 τοις εκατόν στην Πάφο και 5 τοις εκατόν ή περίπου 300 είναι μόνιμοι κάτοικοι στα κατεχόμενα χωριά Κορμακίτη και Καρπάσια.
«Το μεγάλο μας θέμα έχει να κάνει με την Αγία Μαρίνα και τον Ασώματο. Είναι δύο χωριά τα οποία θέλουμε να ‘ανοίξουν’. Κι εκεί επικεντρώνεται το μέγα βάρος των προσπαθειών μας αυτή τη στιγμή», επανέλαβε.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με τον κ. Μούσα, οι Μαρωνίτες αναμένουν το «πράσινο φως» από την τουρκοκυπριακή πλευρά για την έναρξη των εργασιών αναστήλωσης της ιστορικής Μονής του Προφήτη Ηλία στην Αγία Μαρίνα.
Εδώ και περίπου δέκα χρόνια, ανέφερε, γίνεται πολύ καλή δουλειά μέσω της Δικοινοτικής Τεχνικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά. Μέσα από αυτό το πρόγραμμα, το οποίο είναι υπό την αιγίδα του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για την Ανάπτυξη (UNDP), με χρηματοδότηση της ΕΕ έγινε κατορθωτό να αναστηλωθούν πολλές εκκλησίες και μνημεία των Μαρωνιτών, σημείωσε.
«Έχουν αναστηλωθεί σχεδόν όλες οι αρχαίες εκκλησίες μας. Αυτό που προσπαθούμε τώρα να κάνουμε είναι να εντάξουμε στο πρόγραμμα -και νομίζω το έχουμε πετύχει- την ιστορική Μονή του Προφήτη Ηλία, στην Αγία Μαρίνα, που είναι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία όχι μόνο της κοινότητας των Μαρωνιτών, αλλά και όλης της Κύπρου. Είναι ένα τεράστιο οικοδόμημα, το οποίο βρίσκεται σχεδόν υπό κατάρρευση και είναι άμεση αναγκαιότητα να προχωρήσουμε στην αναστήλωσή του. Έχουμε συμφωνήσει με τη Δικοινοτική Τεχνική Επιτροπή ότι τουλάχιστον με την πρώτη φάση θα προχωρήσουμε και περιμένουμε τώρα το πράσινο φως από την τουρκοκυπριακή πλευρά για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε, επειδή το Μοναστήρι βρίσκεται σε στρατιωτική ζώνη», εξήγησε.
Η πρώτη φάση του έργου θα περιλαμβάνει, σύμφωνα με τον Εκπρόσωπο των Μαρωνιτών, την αναστήλωση της εκκλησίας του Προφήτη Ηλία και κάποιων χώρων που θα στηρίζουν το οικοδόμημα για να μην καταρρεύσει. «Μόλις έχουμε το πράσινο φως από την τουρκοκυπριακή πλευρά θα ξεκινήσουν οι εργασίες στο ιστορικό μνημείο», είπε.
«Το μεγάλο γεγονός της επίσκεψης του Ποντίφικα θα συμβάλει θετικά σε όλες αυτές τις προσπάθειές μας, όσον αφορά στην κοινότητα μας. Όσον αφορά στην Κύπρο, πιστεύω ότι η επίσκεψη του Ποντίφικα αποτελεί από μόνη της ένα τεράστιο γεγονός. Η προβολή που θα λάβει η Κύπρος θα είναι τεράστια. Ήδη έχει ξεκινήσει να δημιουργείται ένα μομέντουμ με συνεχή δημοσιεύματα στο διεθνή Τύπο», ανέφερε καταλήγοντας ο Γιαννάκης Μούσας.
Τέλος, κάλεσε τον κόσμο να δώσει μαζικά το «παρών» στη Θεία Λειτουργία που θα τελέσει ο Προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας στο στάδιο ΓΣΠ, στις 3 Δεκεμβρίου. Πρόκειται, είπε, για κορυφαίο γεγονός και καλώ τον κόσμο να παραστεί για να γιορτάσουμε μαζί μια πανηγυρική Θεία Λειτουργία, η οποία θα είναι και ιστορική.