του Ξενή Ξενοφώντος*
Η 63η επέτειος της θυσίας του Σταυραετού του Πενταδακτύλου Κυριάκου Μάτση, βρίσκει την μαρτυρική Κύπρο στη πιό δυσχερή θέση της ιστορικής της διαδρομής μετά την εθνική τραγωδία του 1974. Το Κυπριακό Ζήτημα κινείται επί ξηρού ακμής, το εσωτερικό μέτωπο είναι κατακερματισμένο, η αναξιοπιστία της πολιτικής και των πολιτικών χτυπάει κόκκκινο ενώ οι Πολιτειακοί θεσμοί έπιασαν πάτο, κλονίζοντας επικίνδυνα τη σχέση κράτους – πολίτη. Με άλλα λόγια, ο τόπος κατηφορίζει προς την άβυσσο χωρίς να φαίνεται ακτίδας φωτός στην άκρη της σήραγγος, καθώς όλα κινούνται στο αστερισμό της ιδιοτέλειας και του ατομικού συμφέροντος, με πρώτους διδάξαντες τους έχοντες εξουσία.
Σύροντας τούτες τις θλιβερές γραμμές, έρχονται στο μυαλό μου οι σκηνές της επίσκεψης του Άγγλου κυβέρνήτη Τζόν Χάρτινγκ στο κελλί του συλληφθέντα αγωνιστή της ΕΟΚΑ Κυριάκου Μάτση στις 9 Ιανουαρίου 1956 όπου για τρείς ημέρες υπόκειτο σε φρικτά βασανιστήρια. Κατά τη συνάντης, ο στρατάρχης του αποικιακού καθεστώτος
ζήτησε να μάθει το σημείο του κρησφυγέτου του αρχηγού της ΕΟΚΑ Γεωργίου Γρίβα – Διγενή, προσφέροντας στον Κυριάκο την ελευθερία του και το μυθικό ποσό των 5.000 κυπριακών λιρών. Ο Κυριάκος χωρίς τον παραμικρό δισταγμό, τον κοίταξε κατάματα, κτύπησε δυνατά το χέρι του στο τραπέζι και του απάντησε: «Εξοχώτατε. Ου περί χρημάτων τον αγώνα ποιούμεθα, αλλά περί αρετής. Λυπάμαι αλλά με προσβάλετε». Ο Χάρντιγκ αποχώρησε άπρακτος. Ο διακαής του πόθος του Κυριάκου για απελευθέρωση από τον Αγγλικό ζυγό, εκδηλώθηκε έντονα κατά τη διάρκεια της φοιτητικής του δράσης στη Θεσσαλονίκη. Σε αυτούς που του αντιπρότασσαν το επιχείρημα ότι η Ελλάδα είναι φτωχή και καταστρεμμένη, ενώ η Αγγλία είναι μια πλούσια αυτοκρατορία, απαντούσε με πάθος: «Προτιμούμε τα ράκη της μητρός Ελλάδος, παρά την πορφύραν της μητρυιάς».
Η συνειδητή επιλογή του να πεθάνει όρθιος παρά να ζεί γοναστιστός, ενσαρκώνει την εικόνα του ιδεατού αγωνιστή της Ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας σε όλες τις διαστάσεις της. Η ενεργός εμπλοκή του στην ενδυνάμωση του αγροτικού και εργατικού κινήματος ήταν θαυμαστή. Η πολυσήμαντη δράση του στον κοινωνικό κι εθνικό στίβο με κορωνίδα την ηρωική θυσία του στις 19 Νοεμβρίου 1958 σηματοδοτεί στους σημερινούς χαλεπούς καιρούς το στίγμα των εθνικών μας προσανατολισμών και το μέτρο των κοινωνικών μας αναζητήσεων.
Με το βλέμμα στραμμένο στα κατεχόμενα εδάφη μας, αναζητούμε εναγωνίως σήμερα τους νέους Μάτσηδες, που θα μας βγάλουν από το κοινωνικό βούρκο και την εθνική ύπνωση, σαλπίζοντας περήφανα την ελευθερία και την εθνική λύτρωση. Προς τούτο, μία και μοναδική συσνταγή υπάρχει. Η επιστροφή στις ρίζες μας όπως επιτάσσει το οικουμενικό φώς της Ελληνικής Παιδείας, η εθνική ενότητα, η λαική ομοψυχία, η κοινωνική δικαιοσύν και η χάραξη πανεθνικής στρατηγικής στο Κυπριακό και τα μείζονα ζητήματα του Ελληνισμού, έχοντας στο πηδάλιο τίμιες, πατριωτικές και άξιες πολιτικές και πολιτειακές ηγεσίες, αντάξιες της προσωπικότητας του Κυριάκου Μάτση και των εύτολμων αγωνιστών της Κυπριακής κι Ελληνικής ελευθερίας.
*δημοσιογράφος, πρόεδρος Ινστιτούτου Ελληνικού Πολιτισμού
