Η Υπηρεσία υπολογίζει ότι ο ρυθμός αύξησης της ζήτησης θα είναι βραδύτερος εκείνο της προσφοράς από φέτος έως και τα τέλη δεκαετίας. Αν αυτό επιβεβαιωθεί τότε θα δούμε την αγορά να πλημμυρίζει με ένα μεγάλο πλεόνασμα προσφοράς και τις τιμές να υποχωρούν αισθητά, σε μία εξέλιξη που θα εγείρει σοβαρές προκλήσεις για τον ΟΠΕΚ+. Η Σαουδική Αραβία το έχει ήδη αντιληφθεί αυτό, προχωρώντας σε κινήσεις διαφοροποίησης της οικονομίας της, αν και εξακολουθεί βεβαίως να εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τα πετροδολάρια που εισρέουν στα ταμεία της.
Στη νέα έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα για τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές, η ΙΕΑ προβλέπει ότι η ζήτηση θα συνεχίσει να αυξάνεται, αλλά με ολοένα και βραδύτερους ρυθμούς, για να κορυφωθεί τελικά στα 106 εκατ. βαρέλια ημερησίως το 2030 από 102 εκατ. βαρέλια ημερησίως το 2023.
Πλεόνασμα 8 εκατ. βαρελιών ημερησίως το 2030
Παράλληλα υπολογίζει ότι η συνολική προσφορά πετρελαίου θα έχει εκτιναχθεί στα 114 εκατ. βαρέλια ημερησίως το 2030, κυρίως εξαιτίας της φουσκωμένης παραγωγής σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ. Το 2030 λοιπόν το πλεόνασμα θα έχει φτάσει στα 8 εκατ. βαρέλια ημερησίως – τα υψηλότερα επίπεδα, που θα έχουν καταγραφεί ποτέ, με εξαίρεση το 2020, όταν η εισβολή του Covid -19 στη ζωή μας έβαλε όλο τον πλανήτη σε «καραντίνα» και πάγωσε τις μεταφορές.
«Καθώς η ανάκαμψη της πανδημίας χάνεται, η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια προχωρούν και η δομή της οικονομίας της Κίνας αλλάζει, η ανάπτυξη της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου επιβραδύνεται και πρόκειται να φτάσει στο αποκορύφωμά της έως το 2030», δήλωσε ο Φατίχ Μπιρόλ, επικεφαλής της ΙΕΑ. «Οι προβλέψεις αυτής της έκθεσης, με βάση τα τελευταία δεδομένα, δείχνουν ένα σημαντικό πλεόνασμα προσφοράς που εμφανίζεται αυτή τη δεκαετία, υποδηλώνοντας ότι οι εταιρείες πετρελαίου μπορεί να θέλουν να βεβαιωθούν ότι οι επιχειρηματικές στρατηγικές και τα σχέδιά τους είναι προετοιμασμένες για τις αλλαγές που λαμβάνουν χώρα», πρόσθεσε.
Η έκθεση έρχεται καθώς οι χώρες επιδιώκουν να απομακρυνθούν από τα ορυκτά καύσιμα, για να αντιμετωπίσουν την κλιματική κρίση. Βέβαια, το μερίδιο των ορυκτών καυσίμων στον παγκόσμιο ενεργειακό εφοδιασμό παραμένει κοντά στο 80% εδώ και δεκαετίες. Έως το 2030 θα έχει, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ΙΕΑ, μειωθεί στο 73%.
Επιστροφή στο …1991 για την κατανάλωση στις προηγμένες οικονομίες
Στις προηγμένες οικονομίες η IEA εκτιμά ότι η ζήτηση πετρελαίου πρόκειται να πέσει κάτω από τα 43 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα έως το 2030, από σχεδόν 46 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα πέρυσι. Με εξαίρεση την περίοδο της πανδημίας η κατανάλωση πετρελαίου στις προηγμένες οικονομίες είχε να βρεθεί σε τόσο χαμηλά επίπεδα από το 1991.
Σε μια έκθεση ορόσημο του 2021, η IEA είχε ζητήσει να μην αναπτυχθούν νέα project σε πετρέλαιο, φυσικό αέριο ή άνθρακα, εάν ο κόσμος θέλει να επιτύχει μηδενικές εκπομπές έως το 2050.
Τα ευρήματα εκείνης της έκθεσης επικρίθηκαν ευρέως από αρκετούς παραγωγούς του ΟΠΕΚ+, οι οποίοι υποστηρίζουν τις διπλές επενδύσεις σε υδρογονάνθρακες και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, έως ότου η πράσινη ενέργεια μπορέσει να καλύψει μονομερώς τις παγκόσμιες καταναλωτικές ανάγκες.
Νατάσα Στασινού • [email protected]
